روابط مصر ـ اسراییل؛ پیشینه، چالش‌ها و چشم‌انداز آینده

اسراییل از زمان به‌رسمیت شناخته‌شدنش توسط مصر و در بیش از نیمی از عمر خود به‌عنوان یک دولت، صمیمی‌ترین رابطه را در بین کشورهای همسایه خود با مصر داشته است. این روابط در دوران ریاست‌جمهوری مبارک، گسترش یافت مصر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کشورهای عربی خاورمیانه و جهان اسلام و تاثیر فکری و فرهنگی مهمی که بر دیگر کشورهای مسلمان دارد و با کنترل کانال سویز که شاهراه دریایی اصلی برای تجارت بین شرق و غرب است، نقش مهمی در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی ایفا می‌کند. تحولات داخلی کنونی در مصر و سرنگونی رژیم مبارک، نشانگر آغاز مرحله جدیدی در حیات سیاسی مصر است که ساختار و فضای سیاسی داخلی و احتمالاً جهت‌گیری‌های سیاست خارجی آن کشور را با دگرگونی‌هایی هرچند متفاوت روبه‌رو می‌کند. مقاله حاضر ضمن بررسی روابط مصر و اسراییل از آغاز شکل‌گیری اسراییل در سال 1948 تا زمان سقوط مبارک در چهار دوره تاریخی، به تجزیه‌وتحلیل تحولات داخلی مصر بر روابط مصر و اسراییل پس از دوره مبارک خواهد پرداخت. پرسش اساسی پژوهش پیش‌رو این است که روابط مصر و اسراییل پس از دوران مبارک و براساس تحولات داخلی به‌وجودآمده در مصر به کدام سمت می‌رود؟ بر همین اساس فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که مصر بعد از عبور از دوران گذار انقلابی و عادی شدن مناسبات داخلی و خارجی، به روابط خود با اسراییل با تفاوت‌هایی جزیی نسبت به گذشته ادامه خواهد داد. در واقع در سطح دولت ـ دولت، کشور مصر و اسراییل به رابطه خود ادامه خواهند داد، اما در سطح مردم ـ مردم هم جامعه مصر و هم جامعه اسراییل، هر دو به این رابطه پرتنش بدبین خواهند بود.