تعامل قدرت و تجارت در سیاست تجاری 2021 اتحادیه اروپا و پیامدهای آن بر روابط تجاری ایران

کمیسیون اروپا در فوریه 2021 سیاست جدید تجاری اتحادیه اروپا را با عنوان «سیاست تجاری باز، پایدار و جسورانه» اعلام کرد. اتحادیه اروپا با این سیاست جدید، خود را برای مواجهه با دگرگونی‌های ژئوپلیتیک ناشی از تحولات بین‌المللی از جمله افزایش سهم آسیا در اقتصاد جهانی، تشدید رقابت قدرت‌های بزرگ و تحولات تکنولوژیک در عرصه تجارت و ارتباطات جهانی آماده می‌کند. سیاست تجاری جدید اتحادیه اروپا تاثیرات زیادی بر ایران خواهد داشت؛ هم از جهت مراودات اقتصادی و تجاری ایران با اروپا و هم از جهت تاثیرپذیری مراودات ایران و شرکای آسیایی‌اش از سیاست‌های اتحادیه اروپا. سوال اصلی مقاله این بوده است که «سیاست تجاری جدید اتحادیه اروپا چه ویژگی‌هایی دارد و چه تاثیراتی بر ایران می‌گذارد». این پژوهش با استفاده از چارچوب مفهومی «بارنت و دووال درباره قدرت» و با تحلیل محتوای کیفی اسناد اتحادیه اروپا، نشان داده است که سیاست تجاری جدید اتحادیه اروپا به معنای گذار کامل از «رویکرد قدرت برای تجارت» به‌سوی «رویکرد قدرت از طریق تجارت» است و تثبیت این رویکرد می‌تواند از ابعاد ساختاری و نهادی «آثار مثبت» و از ابعاد اجباری و گفتمانی «آثار منفی» بر روابط تجاری ایران داشته باشد. در این مقاله پس از مقدمه، ابتدا تسلط تدریجی رویکرد قدرت از طریق تجارت توضیح داده شده و سپس تصویر کلی رابطه تجاری کنونی ایران و اروپا و مولفه‌های سیاست تجاری جدید اتحادیه اروپا بررسی گشته است و در بخش یافته‌ها، تاثیرات سیاست تجاری جدید اروپا بر ایران در قالب مولفه‌های قدرت اجباری، ساختاری، نهادی و گفتمانی اتحادیه اروپا مورد تحلیل قرار گرفته است.

interaction between power and trade in eu trade policy 2021 and its implications for iran

european commission published eu trade policy titled an open, sustainable and assertive trade policy in feb 2021. the main concern underlying this new policy is eu preparation for confronting new geopolitical developments derived from increasing role of asia in the global economy, great power competition and new advancements in digital trade and global communication. due to iran’s economic interactions with eu countries and also the sensibility of iran’s economic ties with asian partners to eu policy, eu trade policy would have significant impacts on iranian economy. the article investigate the elements of eu trade policy 2021 and how it influences iran. applying barnett and duvall conceptualization of power, the article argues that eu approach to global trade has evolved from power to trade to power through trade and this approach has paradoxical impacts on iranian economy; negative impact in regard to eu compulsory and discursive power and positive impact in regard to eu structural and institutional power.