مضامین و چالش ‏های نقش راهبردی دیپلماسی اقتصادی در توسعۀ تجارت خارجی ایران

ساختار اقتصادی کشورها تحت تاثیر سیاست خارجی است‌‌‌‌. ‌دیپلماسی به‌عنوان نقش اول توسعۀ اقتصادی به‌شمار می‏رود؛ بنابراین بهبود روابط ایران در سطح منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است که در پژوهش‏های پیشین توجه چندانی به آن صورت نگرفته است‌‌‌‌. ‌این مطالعه با هدف «بررسی و شناسایی مضامین و چالش‌های نقش راهبردی دیپلماسی اقتصادی در توسعۀ تجارت خارجی ایران» صورت گرفته است‌‌‌. ‌در این پژوهش‌‌‌‌، ‌‌با روش کیفی تحلیل تم و نمونه‌گیری به صورت غیراحتمالی هدفمند با تکنیک گلوله‌برفی انتخاب گردید‌‌‌. ‌گردآوری داده‌ها از طریق مصاحبۀ نیمه ساختاریافته با کارشناسان و خبرگان و فعالان در حوزۀ تجارت خارجی انجام شد و با روش تحلیل تم‌‌‌‌، ‌‌مضامین و چالش‏های اصلی دیپلماسی اقتصادی استخراج و دسته‌بندی شد‌‌‌‌. ‌در پژوهش حاضر پس از بررسی و استخراج نهایی ماتریس‌‌‌‌، ‌‌سه مضمون به‌عنوان چالش‏های پیش‌رو مشخص گردید که مضامین نهایی عبارتنداز: ضعف نظام ساختاری سیاست خارجی در بستر جذب و انتقال «ظرفیت‌ها» و«فرصت‌های اقتصادی»‌‌‌‌، ‌‌عدم تعادل کارکردهای نهادهای اقتصادی در پیشبرد توسعۀ تجارت خارجی در بازارهای بین‏المللی‌‌‌‌، ‌‌تخریب زنجیرۀ ارزش در استفاده از ظرفیت‌های داخلی و افزایش فعالیت‌های غیرمولد‌‌‌.

themes and challenges of the strategic role of economic diplomacy in the development of iran’s foreign trade

the economic structure of countries is also influenced by foreign policy. diplomacy is considered as the first role of economic development. therefore, improving iran’s relations in the region is more important, which has not received much attention in previous studies. the aim of this study was to investigate and identify the themes and challenges of the strategic role of economic diplomacy in the development of iran’s foreign trade. through semistructured interviews with experts, experts and activists in the field of foreign trade, the main themes and themes of economic diplomacy were extracted and categorized by analyzing themes. the theme was identified as the challenges ahead, the final themes are: the weakness of the structural system of foreign policy in the context of attracting and transferring capacities and economic opportunities, imbalance of functions of economic institutions in promoting the development of foreign trade in international markets. destroying the value chain in the use of internal capacities and increasing unproductive activities.