دسته‌بندی شاخص‌های سنجش کیفیت محتوای کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی

هدف از انجام این پژوهش دسته‌بندی معیارها و شاخص‌های سنجش کیفیت کتاب‌های درسی به‌منظور ساخت ابزاری برای سنجش کیفیت کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی بوده است. روش تحقیق کیفی و جامعۀ آماری آن شامل تمامی منابع چاپی و الکترونیکی (فارسی و انگلیسی) منتشر شده در حوزۀ معیارهای تدوین محتوا بین سال‌های 1379 تا 1394 و نیز تمامی آموزگاران ابتدایی شهرستان ملایر به تعداد 3150 نفر می‌شده است که در سال تحصیلی 95-1394 مشغول به تدریس بوده‌اند. از بین جامعۀ آماری آموزگاران تعداد 380 نفر به شیوۀ نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و در مطالعه شرکت داده شدند. برای جمع‌آوری بخشی از داده‌ها، بر اساس معیارهای شش‌گانه استخراج شده از منابع موجود در رشتۀ برنامه‌ریزی درسی، مقیاسی تحت عنوان «پرسشنامه سنجش کیفیت کتاب‌های درسی» تهیه و پس از معتبر‌سازی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که ابزار معرفی شده از روایی صوری و محتوایی و نیز پایایی کافی برخوردار است و می‌توان از آن در سنجش کیفیت کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی استفاده کرد. همچنین معلوم شد که کیفیت کتاب‌های درسی پایۀ سوم دورۀ ابتدایی بر اساس مقیاس مورد استفاده، در کل و نیز در رابطه با تک تک معیارهای شش‌گانه، در وضع مناسبی است. ضمناً مشخص شد که از نظر آزمودنی‌ها معیارهای مربوط به مولفۀ تناسب محتوا با نگرش‌های مذهبی، بیش از سایر معیارها در کتاب‌های درسی پایۀ سوم رعایت شده است

Classifying the Indices for Assessing the Quality of Elementary Textbooks

The aim of this study was to classify the criteria and indices for assessing the quality of textbooks in order to make a valid and reliable scale for assessing the quality of elementary textbooks. It was a qualitative research including all electronic and print resources in the field of curriculum development, published in the period 20002015, and all elementary teachers (3150 people) of Malayer in Hamadan province, teaching in the academic years 20142015. Among the teachersʼ population 380 teachers were selected through convenience sampling. To gather the data, a researcher made questionnaire was made and implemented after validation, based on the six critevia extracted from the current resources in curriculum development, entitled “the questionnaire of assessing the quality of textbooks”. The results showed that the instrument had ample face validty, content validity, and reliability, and can be used in assessing the quality of elementary textbooks. It was found that the quality of the third grade elementary textbooks, in general, and regarding the six criteria, was appropriate. Also, it was revealed that, according to the participants, the criterian retaled to the match between the content and religious attitudes has been observed more than other critevia in the grade three elementary textbooks