مقایسه خودکارآمدی تحصیلی در نیمرخ‌های مختلف انگیزشی: تحلیل مبتنی بر شخص

عوامل زیادی مثل انگیزش، خودکارآمدی می‌توانند بر یادگیری دانش آموزان تاثیر بگذارند. در این ‌باره، شواهد نشان داده که انگیزش یکی از عوامل موثر و مهم در بهبود عملکرد دانش آموزان است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیمرخ انگیزشی دانش آموزان با استفاده از تحلیل مبتنی بر شخص و مقایسه‌ خودکارآمدی تحصیلی با توجه به این نیمرخ‌ها انجام‌گرفته است. این پژوهش یک مطالعه توصیفی علی مقایسه‌ای است. حجم نمونه شامل تعداد 211 نفر از جامعه آماری دانش‌آموز مقطع متوسطه دوره دوم بود که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند و مقیاس جهت‌گیری اهداف پیشرفت الیوت و مک گرگور (2001) و خودکارآمدی تحصیلی جینکس و مورگان (1999) را تکمیل نمودند. برای تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss از روش تحلیل خوشه‌ای، تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی توکی بهره گرفته شد. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل خوشه‌ای، چهار خوشه انگیزش برای دانش آموزان به دست آمد: 13.2 درصد در خوشه‌ بی انگیزشی، 28.3 درصد در خوشه‌ انگیزش سه گانه، 19.6 درصد در خوشه‌ تبحرگراعملکردگرا و 38.8 درصد خوشه‌ انگیزش چندگانه قرار گرفتند. خودکارآمدی تحصیلی خوشه‌ بی انگیزشی (m=85.05)، کمتر از خوشه انگیزش سه گانه (m=90.53) بود،  و بالاترین میانگین مربوط به خوشه‌های تبحرگراعملکردگرا ( m=94.03) و انگیزش چندگانه (m=95.8 ) بود. یافته‌های به‌دست‌آمده می‌تواند به مسئولین حوزه آموزش کمک نماید تا با طراحی برنامه‌های مداخله‌ای تربیتی در ارتقا و یا حفظ انگیزش دانش آموزان، در طول سال‌های تحصیلی اقدامات موثری را انجام دهند.

Comparing of Academic Self-efficacy in Different Profiles of Student’s Motivation: A Person-Centered Analysis

Different factors such as motivation and selfefficacy can affect the students learning activity. Therefore, educational research has shown that motivation is one of the essential factors for the improvement of student performances. Using a personoriented approach, the present study aimed to determine the motivational profiles (clusters) of students and to compare their academic selfefficacy considering these profiles. This study was conducted with a comparativedescriptive method. The participants were 211 high school students eighth and ninth grade who completed the Achievement Goal Questionnaire and Academic selfefficacy Questionnaire. The criterion for academic achievement was students’ total average in the Last year. The methods of cluster analysis and multiple analysis of variances were used for data analysis using SPSS software. Cluster analysis revealed four motivational profiles for the students: 12/7% of the subjects were placed in the without motivation cluster, 35/2% were placed in the triple motivation cluster, 19/6% were placed in the mastery goal orientation performance goal orientation, and 38% were placed in multiple motivation cluster. The academic selfefficacy of without motivation cluster was lower than the other clusters (p<0.001). The findings of this study will help those involved in the field of education make effective attempts by planning helpful educational program, so promote the students’ learning motivations, during the academic years.