اثربخشی بازتوانی شناختی بر ظرفیت حافظه کاری دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص (خواندن) با تعدیل‌گری جنسیت

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی بازتوانی شناختی بر ظرفیت حافظه کاری دانش‌آموزان پایه سوم مبتلا به اختلال یادگیری خاص(خواندن) با تعدیل‌گری جنسیت انجام شد. مطالعه حاضر از نوع نیمه آزمایشی است که در آن از طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جهت تعیین نمونه تحقیق، از روش در دسترس استفاده شد و آزمون‌نما که به عنوان ابزاری برای تشخیص مشکلات خواندن و نارساخوانی دانش‌آموزان پایه دبستان به کار می‌رود؛ در بین دانش‌آموزان پایه سوم شهر تبریز اجرا شد و دانش آموزانی که نمره بالاتر از میانگین پرسشنامه را بدست آورند به عنوان افراد دارای اختلال یادگیری خاص (خواندن) شناخته شدند و سپس از بین این دانش‌آموزان؛ 60 نفر(چهار گروه 15 نفره) به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده و به تصادف در دو گروه آزمایش (دو گروه 15 نفره که یک گروه دختر و گروه دیگر پسر بود و تحت آموزش بازتوانی شناختی قرار گرفتند) و دو گروه کنترل جای‌دهی شدند. آموزش بازتوانی شناختی به وسیله نرم‌افزار آموزشی  smart sound(برنامه رایانه ای 8 سطحی جهت بازتوانی شناختی در اختلال خواندن)، به گروه آزمایش ارائه شد و حافظه کاری با استفاده از آزمون کرچنر (1985) اندازه‌گیری شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس عاملی چند متغیره  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌های تحقیق نشان داد که بازتوانی شناختی موجب افزایش  ظرفیت حافظه کاری دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص (خواندن) می‌شود و عامل جنسیت نقش تعدیلگر دارد. بدین ترتیب که بازتوانی شناختی در میان دختران بیشتر از پسران موجب افزایش ظرفیت حافظه کاری دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص (خواندن) می‌شود.

Investigation of the Effectiveness of Cognitive Rehabilitation on Working Memory Capacity of Third Grade Students with Special Learning Disabilities (Reading) with a Gender Mediating Role

This study was carried out by the purpose of determining the effectiveness of cognitive rehabilitation on working memory capacity of third grade students with special learning disabilities (reading) with gender moderation role. The present study is of quasiexperimental type in which pretest, posttest design with a control group was used. To determine the research sample, the facade test, which is used as a tool to diagnose reading problems and dyslexia of primary school students was performed among the third grade students of Tabriz and the students who got a score higher than the average of the questionnaire were recognized as having a special learning disability (reading) and then among these students, 60 people (four groups of 15 people) were selected by simple random sampling method and randomly divided into two experimental groups (two groups of 15 people, one group was girls and the other group were boys and received cognitive rehabilitation training) and two control. Cognitive rehabilitation training was provided to the experimental group by Smart Sound training software (8level computer program for cognitive rehabilitation in reading disorder) and working memory was measured using Kretschner (1985) test. Data was analyzed using multivariate factor analysis of covariance. Findings of the research showed that cognitive rehabilitation increases the working memory capacity of students with special learning disabilities (reading) and gender factor has moderating role. Thus, cognitive rehabilitation increases the working memory capacity of students with special learning disabilities (reading) among girls more than boys.