مقایسه غلظت سرمی برخی عناصر در شتران گنده‏خوار و سالم

گنده‏خواری (pica or allotriophagia) در اغلب موارد به‏دنبال اختلالات گوارشی، عوارض متابولیکی، بیماری‌های انگلی ویا در پی برخی کمبودها رخ می‏دهد و در ادامه منجر به بروز مسمومیت، تورم ضربه‏ای نگاری، پریتونیت، اختلال در عملکرد دریچه نگاری هزارلایی، انباشتگی شیردان، تورم شیردان و انسداد روده می‏شود. در مطالعه حاضر قبل از نحر، جنس، محدوده سنی و محل نگه‌داری شترها تعیین و خونگیری به‏عمل آمد و پس از کشتار، پیش معده و معده 300 نفر شتر بررسی و محتویات گوارشی جهت حضور اجسام خارجی به دقت بازرسی شد. در مجموع از 20 نفر شتر سالم و 20 نفر شتر مبتلا به گنده‏خواری خون‏گیری انجام و نمونه سرم جهت تعیین سطوح سرمی آهن، مس، روی، فسفر، سلنیوم، کبالت و نسبت مس به روی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بررسی کشتارگاهی نشان داد که 36 نفر دچار گنده‏خواری بودند و میزان وقوع معادل 12 درصد برآورد شد. اجسام فلزی با فراوانی نسبی 33/33 درصد، بیشترین و چوب با 26/5 درصد، کمترین وقوع را به ‏خود اختصاص دادند. از سوی دیگر سطح سرمی آهن، مس، فسفر، سلنیوم، کبالت و نسبت مس به روی شتران گنده‏خوار به‏طور معنی داری کمتر از شتران سالم بود (05/0p<). همچنین سطح سرمی روی، مس و فسفر شتران نر گنده‏خوار به‏طور معنی‏دار کمتر از جنس ماده و برعکس سطح سرمی کبالت نرها بیش‏تر از ماده‏ها بود. چنین نتیجه‏گیری می‏شود که کمبود عناصری همچون آهن، مس، فسفر، سلنیوم و کبالت، نقشی احتمالی را در گنده‏خواری شترها بر عهده دارند.

The comparison of serum concentrations of some elements in healthy and pica affected camels

Pica is the ingestion of nonfood materials which may occur due to digestive system disorders, metabolic diseases, parasitic infestation and/or some deficiencies and then leads to intoxication, TRP, peritonitis, reticuloomasal orifice dysfunction, abomasal impaction, abomasitis and intestinal obstruction. In the present study sex, age range and location of camels (Camelus dromedarius) were determined and blood samples were taken before the slaughter. In postmortem examination, forestomach contents of 300 slaughtered camels were carefully examined for the presence of foreign bodies. Blood samples of 20 healthy and 20 camels with pica were used to determine the serum concentrations of iron, copper, zinc, phosphorus, selenium, cobalt and copper to zinc ratio. The results showed that 36 of 300 camels were suffering from pica and the incidence was estimated at 12 percent. Among these, metallic objects with a relative frequency of 33.33% had the highest and woody material with 5.26% had the lowest occurrence. Serum levels of iron, copper, phosphorus, selenium, cobalt and the ratio of copper to zinc in camels with pica were significantly lower than healthy ones. Statistical analysis showed that the serum levels of zinc, copper and phosphorus in male camels with pica were significantly lower and serum levels of cobalt were higher than their female counterparts (p<0.05). It is concluded that deficiencies of iron, copper, phosphorus, selenium and cobalt may play a role in camel pica.