مقایسه تجربی اثرات اسید اسکوربیک و تیامین در جلوگیری از ضایعات بافتی ناشی از سرب در برخی بافت‌های ماهی کپور (cyprinus carpio)

با توجه به تجمع فلز سرب در بافت های خوراکی ماهی، امنیت و سلامت غذای انسان نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. مطالعه حاضر به منظور مقایسه تجربی اثرات اسید آسکوربیک و تیامیندر جلوگیری از ضایعات بافتی ناشی از سرب در برخی بافت های ماهی کپور انجام شد. ماهیان به صورت تصادفی به 4 گروه 30تایی تقسیم شدند. گروه 1 به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. گروه 2 استات سرب، گروه 3 و 4 علاوه بر سرب به ترتیب تیامین و اسید آسکوربیک نیز دریافت کردند. پس از کالبدگشایی، نمونه های بافتی از مغز، کبد و کلیه تهیه و برش های آماده شده، به روش هماتوکسیلین ائوزین رنگ‌آمیزی شد. در مقایسه آماری ضایعات بافت مغز شامل پرخونی، ادم و تغییرات ایسکمیک در گروه 4 به صورت معنی داری کمتر از گروه های 2 و 3 بود. همچنین در کبد، پرخونی، هایپرپلازی کانون‌های ملانوماکروفاژ، تغییرات دژنراتیو و گنجیدگی های اسیدفست داخل هسته ای هپاتوسیت‌ها مشاهده گردید. شدت پرخونی در بافت کبد و تغییرات دژنراتیو هپاتوسیت ها در گروه 3 به صورت معنی داری کمتر از گروه 4بود. هیچ یک از شاخص های پاتولوژیک کلیه شامل پرخونی، خونریزی، گنجیدگی های اسیدفست داخل هسته ای، تورم و نکروز سلول های پوششی توبول ها و هایپرپلازی کانون های ملانوماکروفاژ، بین گروه های 3 و 4 تفاوت معنی داری نشان ندادند، اما در مقایسه برخی ضایعات این دو گروه با گروه 2، اختلاف معنی دار مشاهده گردید.بر پایه نتایج ذکر شده می توان نتیجه گیری نمود که اسید آسکوربیک و تیامین می توانند در پشیگیری و درمان مسمومیت با سرب به عنوان یک گزینه مناسب در ماهیان مطرح باشند.

Experimental comparison of the effectsof ascorbic acid and thiamine in prevention of lead induced tissue damages in selected tissues of common carp (Cyprinus carpio)

Due to accumulation of lead in edible tissues of fish, the safety and health of human food are also affected. This study was conducted to compare the effects of ascorbic acid and thiamine in prevention of lead induced tissue damages in selected tissues of common carp (Cyprinus carpio). Fish were divided randomly into 4 groups of 30 fish each. Group 1 was considered as control group. Group 2 received lead acetate while groups 3 and 4 received thiamine and ascorbic acid respectively in addition to lead. After necropsy, tissue specimens were collected from the brain, kidney and liver and the processed slides were stained with hematoxylin and eosin. Brain lesions in group 4 consisting of hyperemia, edema and ischemic cell changes were significantly lower in comparison to groups 2 and 3. In liver, hyperemia, hyperplasia of melanomacrophage centers, hepatocellular degeneration and intranuclear acidfast inclusion bodies were observed. The severity of hyperemia and degeneration in group 3 was significantly lower in comparison to group 4. In the statistical comparison, none of the renal pathological indices including hyperemia, hemorrhage, intranuclear acidfast inclusion bodies, necrotic changes, swelling of epithelial cells and hyperplasia of melanomacrophage centersrevealed significant differences between groups 3 and 4  but compared to group 2, some lesions in these groups showed a significant difference. Based on the results, it can be concluded that ascorbic acid and thiamin might have some protective and therapeutic effects on lead poisoning in fish.