توارث‌پذیری برخی صفات مورفولوژیکی و کیفی برنج و شناسایی مکان‌های ژنی مرتبط با آن‌ها (Qtls) با استفاده از نشانگر ریزماهواره

صفات ظاهری می‌توانند به عنوان علایمی برای شناسایی مراحل رشد گیاهی و شاخص‌های انتخاب استفاده شوند. یکی از کاربردهای نشانگرهای dna، ایجاد نقشه‌های پیوستگی است که برای شناسایی نواحی کروموزومی ژن‌های کنترل‌کننده صفات کمّی با استفاده از تجزیه qtlها، استفاده می‌شوند. در این تحقیق، از تلاقی بین رقم موسی‌طارم و رقم 304، 193 تک بوته 2f به صورت مجزا بذرگیری و برای کشت 193 فامیل 2:3f به همراه والدین مورد استفاده قرار گرفتند. این آزمایش در قالب طرح آگمنت با سه شاهد به نام‌های لنجان عسکری، 304 و دم‌سیاه محلی نورآباد ممسنی، با شش بلوک اجرا شد و فامیل‌های 2:3f به صورت تصادفی در بلوک‌ها کاشته شدند. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع گیاهچه، ارتفاع بوته، طول ساقه، طول خوشه، طول و عرض برگ قبل از برگ پرچم، طول و عرض برنج قهوه‌ای، شکل برنج و تعداد پنجه بودند. طول خوشه و تعداد پنجه از توارث‌پذیری کم (2/0 > )، طول و عرض برگ از توارث‌پذیری متوسط (2/0- 5/0)، ارتفاع گیاه، ارتفاع گیاهچه و طول ساقه از توارث‌پذیری بالا (5/0تا 8/0) و خصوصیات برنج قهوه‌ای از توارث‌پذیری خصوصی بسیار بالایی (8/0 < ) برخوردار بودند. 81 جفت آغازگر مربوط به نشانگر ریزماهواره، بر اساس نقشه‌های ssr انتخاب گردیده و بر اساس نتایج به دست آمده، تعداد دو qtl برای ارتفاع گیاهچه، یک qtl برای طول خوشه، دو qtl برای تعداد پنجه، سه qtl برای عرض برگ، دو qtl برای طول دانه، دو qtl برای عرض دانه و دو qtl برای شکل دانه شناسایی شدند.