شناسایی Qtl‌های صفات مرتبط با عصاره مالت دانه جو در تنش کم آبی

به منظور شناسایی نواحی ژنومی کنترل‌کننده صفات کمی و کیفی مرتبط با مالت دانه جو، 72 لاین هاپلویید و دو رقم استپتو (steptoe) و مورکس (morex) در سال زراعی 91-1390 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو تکرار در شرایط تنش کم آبی بررسی شدند. صفات انرژی جوانه‌زنی، درصد کل جوانه‌زنی، خواب بذر، پروتیین دانه، مقدار عصاره مالت دانه، میزان پوسته دانه، وزن هکتولیتر دانه،چاقی بذر، وزن هزار دانه و عملکرد دانه اندازه‌گیری شدند. تجزیهqtl به روش نقشه‌یابی فاصله ای مرکب (cim) برای هر صفت در میانگین دو مکان انجام شد. برای همه صفات مورد مطالعه، تفکیک متجاوز مشاهده شد. در مجموع، 32 qtl برای صفات مورد مطالعه شناسایی شد. واریانس فنوتیپی کل تبیین شده به وسیله این qtl‌ها از 74/27 تا 42/81 درصد متغیر بود. بیشترین مقدار lod برایqtl کنترل‌کننده چاقی بذر (08/9 lod =) روی کروموزوم 3h (qplum3h) به‌دست آمد. بیشترین qtl‌ها مربوط به شاخص کیفیت و کمیت مالت دانه جو روی کروموزوم‌های 1h،2h ،3h ،4h و7h مکان‌یابی شد. هفت اثر اپیستازی افزایشی × افزایشی بینqtl های شناسایی شده معنی‌دار شدند. نتایج نشان داد که تنش کمبود آب در مقایسه با مکان، نقش به سزایی در تظاهر صفات مربوط به کیفیت مالت داشت. از qtl‌های پایدار و خوشه‌ای شناسایی شده برای صفات مهم کمی وکیفی مربوط به مالت دانه جو می‌توان در برنامه گزینش به کمک نشانگر (mas) استفاده کرد.