برآورد ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی برخی صفات زراعی وکیفیت غده سیب‌زمینی با استفاده تجزیه دی‌آلل

در این پژوهش برای برآورد ترکیب‌پذیری و وراثت‌پذیری عمومی و خصوصی در ژنوتیپ‌های سیب‌زمینی از تجزیه دی‌آلل به روش گریفینگ استفاده شد. تلاقی‌های دو طرفه بین چهار رقم تجاری ساوالان، لوکا، ساتینا و کایزر به عنوان والد انجام شد. تلاقی‌ها و ازدیاد بذر اولیه در گلخانه‌ای و آزمایش اصلی مقایسه نتاج در مزرعه‌ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی آلاروق اردبیل در سال‌های 1395 تا 1398 انجام گردید. بین ژنوتیپ‌ها، از لحاظ میانگین عملکرد غده، تعداد و وزن غده در بوته، تعداد ساقه اصلی در بوته، ارتفاع بوته، قطر ساقه اصلی و درصد ماده خشک غده تفاوت معنی‌دار وجود داشت. ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی برای عملکرد غده، وزن غده در بوته و ارتفاع بوته معنی‌دار بود. بیشترین ترکیب‌پذیری عمومی مثبت و معنی‌دار برای عملکرد غده، وزن غده در بوته و تعداد ساقه اصلی در بوته مربوط به ارقام لوکا و ساوالان بود. بیشترین ترکیب‌پذیری خصوصی مثبت و معنی‌دار برای عملکرد غده در ترکیب‌های لوکا♀×ساوالان♂، لوکا♀×ساتینا♂، لوکا♀×کایزر♂، ساوالان♀×کایزر♂، کایزر♀×لوکا♂ و کایزر♀×ساوالان♂ مشاهده شد. عملکرد غده، وزن غده در بوته، ارتفاع بوته، تعداد ساقه اصلی در بوته و درصد ماده خشک غده دارای وراثت‌پذیری عمومی بالا بودند.

estimation of general and specific combining ability of agronomic and tuber quality traits of potato using dialle analysis

to estimate general and specific combining abilities and heritability in potato genotypes diallel analysis based on griffing method was used. reciprocal crosses were made between four commercial potato cultivars; savalan, luca, satina and caeser parents. for crosses and preliminary tuber seed increase carried out at greenhouse, and main gentypic evaluation trial was performed in field at alarouq research field station during 2016-2019. there were significant differences between genotypes for tuber yield, tuber number and weight plant-1, main stem number plant-1, plant height, mean of main stem diameter, and tuber dry matter content. general and specific combining ability of tuber yield, tuber weight per plant and plant height were significant. the highest positive and significant general combining abilities for tuber yield, tuber weight plant-1 and main stem number plant-1 belonged to cv. luca and cv. savalan. the highest positive and significant specific combining ability for tuber yield was observed for ♂savalan×♀luca, ♂satina×♀luca, ♂caeser×♀luca, ♂caeser×♀savalan, ♂luca×♀caeser and ♂savalan×♀caeser. tuber yield, tuber weight plant-1, plant height, main stem number plant-1 and tuber dry matter content had higher general heritability.