ارزیابی برخی خصوصیات ژرم‌پلاسم انار جمع‌آوری شده از استان کرمان

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در ژرم‌پلاسم انار جمع‌آوری شده از استان کرمان، 94 نمونه ژنتیکی از کلکسیون انار بانک ژن گیاهی ملی ایران در یزد مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور 21 صفت کیفی مطابق با توصیف‌نامه بین‌المللی انار ارزیابی شد. بررسی شاخص شانون نشان داد که صفات شکل تحتانی میوه، رنگ دانه و بنیه درخت دارای بیشترین و صفات رنگ شاخه یکساله، عادت رشد و عادت گلدهی دارای کمترین میزان تنوع بودند. تغییرات شاخص شانون در هر یک از انواع ژنوتیپ‌های شیرین، ملس و ترش الگوی مشابهی داشت. دندروگرام تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌های شیرین، ملس و ترش را به ترتیب به پنج، هفت و هشت گروه تقسیم نمود. نتایج بررسی باکس‌پلات براساس نواحی منشاء ‌ژنوتیپ‌ها حاکی از تنوع بیشتر در فواصل ژنتیکی نواحی راور، بافت و رفسنجان نسبت به سایر نواحی بود. خاستگاه ژنوتیپ‌های مورد بررسی با استفاده از دندروگرام به پنج گروه تقسیم شد. راور، رفسنجان و بافت در یک گروه قرار گرفتند. جیرفت و شهداد نیز در یک گروه و شهربابک و بم در گروهی جداگانه واقع شدند. نواحی سیرجان و چترود نیز هر یک بطور انفرادی در دندروگرام قرار گرفتند. نتایج تجزیه خوشه‌ای به روش k means مبتنی بر مولفه‌های اصلی، نشان داد که براساس شاخص اطلاعات بیزی (bic) حداکثر میزان تمایز ژنتیکی در 10 = k حاصل می‌شود. صفات شاخص هر یک از گروه‌های دهگانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی‌های انجام شده در این تحقیق در زمینه تمایز ژنتیکی و گروه‌بندی ژرم‌پلاسم مورد بررسی، جهت شناسایی ژنوتیپ‌ها و انتخاب نمونه‌هایی با حداکثر میزان تمایز در مطالعات آینده، قابل بهره‌برداری می‌باشد.

Evaluation of Some Characteristics of Collected Pomegranate Germplasm from Kerman Province in Iran

To study genetic diversity in pomegranate germplasm collected from Kerman province, 94 accessions from the pomegranate collection of the National Plant Genetic Bank of Iran in Yazd were evaluated. For this purpose, 21 qualitative attributes were evaluated using the international descriptor for pomegranate. Analysis of Shannon index showed that shape of fruit base, seed color and vigour of tree had the highest, and color of oneyearold shoot, growth habit and bearing habit had the lowest diversity. Variation of Shannon index in each type of sweet, sweetsour and sour genotypes followed similar pattern. Dendorgram of the cluster analysis divided sweet, sweetsour and sour genotypes into five, seven, and eight groups, respectively. The results of boxplot study based on genotype origins indicated higher variation in the genetic distances of Ravar, Baft and Rafsanjan areas with other regions. The origins of the genotypes were divided into five groups using dendrogram. Ravar, Rafsanjan and Baft formed one group. Jiroft and Shahdad also belonged to a common group, and Sharababak and Bam, in a separate group. Sirjan and Chatroud regions stood individually in dendrogram. Results of cluster analysis by Kmeans method, using the principal components, showed that based on the Bayesian information criterion (BIC), the maximum genetic differentiation obtained at K = 10. The characteristics of each of the ten groups were studied. The results of this research in the field of genetic differentiation and germplasm grouping will be useful in future studies to identify genotypes and to select accssions with high levels of differentiation.