بافت‌شناختی تنش اکسیداتیو و تولید گونه‌های فعال اکسیژن در مقابل پیشرفت عامل بیماری آتشک در ارقام گلابی

مقاومت به بیماری آتشک در ارقام گلابی به دو صورت پیشرفت کند بیماری در ارقام نیمه‌مقاوم و توقف سریع بیماری در ارقام مقاوم بروز می‌کند. با توجه به نقش موثر و دوگانه گونه‌های فعال اکسیژن (ros)، به ویژه سه گونه سوپراکسید (o2•)، پراکسیدهیدروژن (h2o2) و هیدروکسیل (oh•) در ایجاد بیماری و دفاع علیه آن، در این تحقیق تولید این گونه‌های فعال اکسیژن در رقم مقاوم درگزی، رقم نیمه مقاوم هاروسوئیت (harrow sweet) و رقم حساس ویلیامز (williams) در واکنش به حمله باکتری erwinia amylovora در شرایط درون‌شیشه‌ای مقایسه شد. سرعت پیشرفت نکروز در شاخه‌چه‌های درون شیشه بر اساس میزان حساسیت رقم در شرایط گلخانه‌ای بود. در هر سه گونه فعال اکسیژن، توسعه بافتی از استوانه مرکزی به سرعت به صورت عمودی آغاز و به تدریج به صورت افقی در پارانشیم ساقه توسعه یافت. دو شاخص شدت و سرعت تولید گونه‌های فعال اکسیژن در پی حمله عامل بیماری منطبق بودند، ولی در رابطه با رادیکال سوپراکسید، ارقام تفاوت قابل توجهی نشان ندادند. با توجه به نقش بازدارنده پراکسید هیدروژن در برابر عامل بیماری، در دو رقم هاروسوئیت و ویلیامز، الگوی تولید و گسترش آن توجیه کننده میزان مقاومت در ارقام بود. همچنین در رقم مقاوم درگزی، بیش‌ترین تاخیر در تولید پراکسید هیدروژن تا 96 ساعت پس از مایه‌زنی مشاهده شد. بر اساس الگوی مشاهده شده تولید گونه‌های فعال اکسیژن، به نظر می‌رسد ارقام مختلف گلابی از مکانیسم‌های متفاوتی برای مقابله با عامل بیماری آتشک استفاده می‌کنند.