تاثیر برخی عملیات حفاظت خاک بر شاخص‌های کیفیت زیستی خاک در منطقه چهل‌چای استان گلستان

استان گلستان به دلیل پستی و بلندی، اقلیم متنوع، اراضی لسی و حساسیت این اراضی به فرسایش، نیاز به توجه بیش‌تری در خصوص حفاظت خاک دارد. روش های مختلف برای افزایش کیفیت خاک پیشنهاد شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش عملیات حفاظتی بر بهبود کیفیت زیستی خاک طراحی شده است. عملیات‌ حفاظتی نهال کاری، تراس بندی و باغ‌کاری انتخاب و کیفیت زیستی آن‌ها در مقایسه با اراضی زراعی، مرتعی و جنگلی بررسی شد. نتایج نشان داد که تبدیل اراضی جنگلی و مرتعی به کشاورزی موجب تخریب کیفیت خاک می‌شوند؛ به نحوی که شاخص های کیفیت خاک، مانند موادآلی تا 60 درصد و پایداری خاکدانه تا70 درصد کاهش نشان می‌دهند. هم‌چنین در این مطالعه شاخص های زیستی و شاخص های کیفیت زیستی خاک (qbs) و شاخص های اکومرفولوژیک (emi) کاهش نشان دادند. در مقابل عملیات حفاظتی باعث بهبود این شاخص ها شده بود. در شاخص های زیستی، عملیات نهال کاری و باغ‌کاری افزایشی حدود 40 درصد در emi و کربن زی‌توده میکروبی و تا 80 درصد در تنفس میکروبی را موجب شدند و تراس بندی نسبت به عملیات دیگر بهبودی کم‌تر، در حدود 11 درصد در emi و تا 20 درصد در کربن زی‌توده میکروبی موجب گردید. در مجموع روند یکسانی برای همه ی شاخص ها و عملیات قابل مشاهده نبود. کمی افزایش در برخی شاخص ها مورد بررسی، مشاهده شد که به آن نظرمی رسد به دلیل عمر کوتاه عملیات حفاظتی بوده و در آینده نتایج، بهبود بیش‌تر و بهتری را نشان خواهند داد.