مدل سازی تغییرات شوری خاک به منظور پیش بینی تغییرات تناسب سرزمین در برخی مزارع گندم و جو در منطقه نی‌ریز استان فارس

یکی از اهداف ارزیابی تناسب اراضی، تعیین درجه تناسب اراضی در صورتآن‌جام هرگونه عملیات عمرانی به منظور رفع یا ایجاد محدودیت هایی مانند شوری خاک است. مهم‌ترین محصولات زراعی شهرستان نی ریز گندم و جو است. اما طی دو دهه اخیر مدیریت های نادرست در بخش کشاورزی در منطقه، باعث کاهش و شور شدن آب شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی امکان تغییر کلاس یا درجه تناسب اراضی درصورت تغییر میزان هدایت الکتریکی خاک در اثر ادامه آبیاری با آب شور در منطقه نی ریز برای 10 سال آینده آن‌جام شد. به‌این منظور، در 3 واحد نقشه خاک، مزارع گندم و جو انتخاب و پروفیل‌هایی حفر و رده بندی شدند. نمونه های خاک تهیه وعملکرد و مقدارآبآبیاری برای هر مزرعه محاسبه گردید. مدل سازی شوری با نرم افزار هایدروس آن‌جام گرفت. ارزیابی کیفی و کمی تناسب اراضی برای محصولات آن‌جام و برای آینده مجدداً محاسبه گردید و درستی نتایج مدل هایدروس، با مقایسه با نقشه شوری منطقه بررسی شد. براساس نتایج، کلاس تناسب اقلیم در منطقه نی ریز برای گندم s1 و برای جو s2 (محدودیت در میانگین حداکثر دمای سردترین ماه سال)، تعیین گردید. هم‌چنین کلاس تناسب خاک و زمین، برای محصولات گندم و جو، در هر سه منطقه s1بود. نتایج نشان داد که با فرض عدم تغییر شرایط بارندگی و آبیاری در 10 سال، کلاس تناسب اراضی ثابت می‌ماند ولی درجه آن در طول زمان کاهش خواهد یافت. مقایسه نتایج مدل سازی و نقشه های شوری نیز، این روند را تایید کرد؛ بنابراین، جلوگیری از گسترش و افزایش شوری و از بین رفتن مزارع، توجه مبرم مسوولان را می‌طلبد.