تولید گیاهان هاپلوئید مضاعف‌شده خیار از طریق کشت تخمک

تولید لاین‌های خالص یکی از مهم‌ترین ابزارها جهت تولید بذر پر عملکرد می‌باشد. با توجه به پیشرفت‌های اخیر روش‌های آزمایشگاهی می‌توان لاین‌های خالص را در زمان کوتاهی تولید کرد. در مطالعه حاضر، به منظور تولید لاین‏های خالص از طریق کشت تخمک آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه و آزمایشگاه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه در طی سال‏های 961394 اجرا شد. فاکتورها شامل سطوح مختلف تنظیم‌کننده رشد گیاهی و دو ژنوتیپ خیار اصفهانی و بیت‌آلفا بودند. تخمک‌ها یک روز قبل از گرده‌افشانی برداشت شدند و بر روی محیط ms تکمیل‌شده با غلظت‌های مختلف tdz (0.01، 0.02، 0.03، 0.04، 0.05، 0.06، 0.07 و 0.08 میلی‌گرم بر لیتر) کشت شدند. پیش تیمار گرمایی 33 درجه سانتی‌گراد به مدت 3 روز روی کشت‌ها اعمال شد. تعداد جنین‌های که به‌طور مستقیم القاء شدند شمارش شد. طبق نتایج حاصل از مقایسه میانگین مشخص شد که با افزایش غلظت تنظیم‌‌کننده رشد گیاهی tdz در محیط القاء جنین نیز افزایش یافت و در غلظت 0.08 میلی‌‌گرم بر لیتر بیشترین میانگین تعداد جنین در هر دو ژنوتیپ مورد آزمایش به‌ دست آمد. بر این اساس بیشترین میانگین تعداد جنین برای ژنوتیپ اصفهانی 23.33 و برای ژنوتیپ بیت‌آلفا 20.66 در محیط 0.08 میلی‌گرم بر لیتر به‌ دست آمد و کمترین میانگین تعداد جنین نیز در محیط 0.01 میلی‌گرم بر لیتر برای هر دو ژنوتیپ مورد بررسی به ‌دست آمد. سطوح پلوئیدی بافت‌های تولید شده با فلوسایتومتری مشخص شد و بافت‌های هاپلوئید به محیط باززایی منتقل شدند. درنهایت گیاهان باززایی ‌شده دابلد هاپلوئید شدند و می‌توان آن‌ها را به‌عنوان لاین خالص در برنامه‌های اصلاحی بکار گرفت.

Production of Cucumber Doubled Haploid Plants via Ovule Culture

Abstract   Background and Objectives Production of pure lines is one of the most important tools due to production of highyield seeds. Pure lines can be produced in a short time using in vitro techniques and therefore, reduce several years in required time for conventional plant breeding programs. The purpose of this study was investigation of different concentrations of TDZ on production of haploid plants in cucumber ovule culture.   Materials and Methods The experimental layout was conducted in factorial arrangement in randomized complete design with three replications in greenhouse and laboratory of Razi university during 20152017. Factors were two cucumber genotypes (Esfahani and Beit Alfa) and different concentrations of TDZ (0, 0.01, 0.02, 0.03, 0.04, 0.05, 0.06, 0.07, 0.08 mg/l). Unfertilized ovaries were harvested 1 day before an thesis and they were sliced into 1 mm cross sections under sterile conditions and placed on solid MS medium. Immediately after placing the unfertilized ovary slices of each genotype on induction medium, they were exposed to a thermal shock pretreatment at 35±1°C for 3 days. The first visual structures formed after 3 days in culture. After two weeks of culture, the frequency of embryo formation was recorded. After embryogenesis, the embryos were subcultured in medium containing 1.5 mg/L1 GA3 and finally cultured in medium containing 0.05 mg/L1 NAA and 1.5 mg/L1 BAP for organogenesis.   Results Results indicated a statistically significant effect at 1% among TDZ concentrations. Genotypes and interaction between genotype and TDZ concentration did not have a significant effect on embryo induction. According to the results of means comparison, M8 medium with the average of 23.33 for Esfahani genotype and 20.66 for Beta Alfa genotype had the highest embryo induction and M1 showed the lowest embryo induction for both genotypes. Ploidy level of calli and embryos were identified by Flucytometry assay. Haploid embryos were transferred to the regenerative medium. The chromosome content of haploid plants was doubled spontaneously in all regenerated plants. Double haploid plants originated from megaspore and they were equivalent to haploid, which relates to homozygosity and can be used directly in breeding program.   Discussion The high number of embryos was obtained in high concentration of TDZ (0.08 mg/l). Flucytometry assay is a way to recognizing ploidy level in plant tissues; thus it could be useful in choosing haploid tissue. Spontaneous chromosome doubling may occur via somatic cell fusion, endoreduplication, endomitosis and possibly many other mechanisms. In conclusion, the higher rates of embryo formation frequency achieved and doubled haploids obtained in the present study are promising for future work.