ارزیابی تاثیر پسماند علف‌کش‌ پندی‌متالین بر گندم و جو

به‌منظور بررسی بقایای علف‌کش پندی‌متالین در خاک آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 96-1395 اجرا شد. در این آزمایش غلظت‌های مختلف علف‌کش پندی‌متالین که معادل صفر، 15، 10، 15، 20، 30، 40، 50، 75 و 100 درصد مقدار توصیه‌شده بود؛ روی گیاهان زراعی گندم و جو به‌کار برده شد و وزن خشک ریشه و ساقه گیاهان زراعی موردنظر در انتهای آزمایش اندازه‌گیری شدند. در برازش داده‌ها از منحنی‌های لگاریتم لجستیک سه و چهار پارامتره استفاده شد. نتایج نشان داد که تقریباً در همه داده‌های مورد بررسی منحنی سه پارامتره از برازش مناسبی برخوردار بود. در برازش جداگانه داده‌ها مشخص شد که همواره بقایای علف‌کش پندی‌متالین باعث کاهش زیست‌توده خشک ساقه و زیست‌توده خشک ریشه گیاهان زراعی گندم و جو شدند. مقدار علف‌کش برای کاهش 50 درصدی وزن خشک ساقه گندم و وزن خشک ساقه جو به‌ترتیب از 5/400 و 05/623 گرم ماده موثره پندی‌متالین در هکتار به‌دست آمد. مقادیر ed50 وزن خشک ریشه گندم و جو به‌ترتیب 88/65 و 66/269 به‌دست آمد. در مجموع نتایج حاصل از برازش دوگانه داده‌ها نشان داد که در تمام اندازه‌گیری‌های مربوط به ریشه و ساقه، همواره گندم از جو حساسیت بیشتری به بقایای علف‌کش پندی‌متالین نشان داد. بنابراین توصیه می‌شود در شرایطی وجود بقایای علف‌کش پندی‌متالین در خاک، از کاشت گیاهان حساس مثل گندم پرهیز شود.

Evaluating the Effect of Pendimethalin Herbicide Residue on Wheat and Barely

Abstract   Background and Objectives Nowadays, herbicides are crucial for modern agricultural systems. Yet, improper application of herbicides will have dangerous consequences. For example, there will be crop damage due to long lasting herbicide residue or herbicide drift on neighbor crops if applied on nontarget species. The purpose of this experiment was to determine the sensitivity of wheat and barley to pendimethalin residue by using bioassay.   Materials and Methods In order to evaluate soil residue of pendimethalin, experiments with completely randomized designs were carried out in the greenhouse at Faculty of Agricluture and Natural Resources of Gonbad Kavous University. In this experiments, different doses of pendimethalin (0, 1, 5, 10, 15, 20, 30, 40, 50, 75 and 100 % of recommended dose) were applied on wheat and barley in order to measure the dry weight of root and shoot of crops. The concentration of herbicides was made by dilution of stock solvent. Three/fourparameter loglogistic curves were used for fitness of the data.   Results Results indicated that almost all data followed the threeparameter logarithm logistic curve. Results of separate fitness of data showed that the residue of pendimethalin always caused reduction of dry weight of the evaluated crops. Fifty percent reduction of shoot dry weight of wheat and barley was obtained from 400.5 and 623.05 g.a.i.ha1 of pendimethalin and the ED50 values of root dry weight of wheat and barley were 65.88 and 269.66 g.a.i.ha1 of pendimethalin, respectively.   Discussion Generally, the results of simultaneously fitted data shows that wheat is always more sensitive to pendimethalin rather than barley. Based on results, even the very little portion of herbicides can cause damage to crops, thus, considering the sensitive crop in rotation is so important since this residue can stay active even in twoseason crops and make crop injuries. The selection between 3 and 4 Logarithm logistic model was based on: 1. Lack of fit test significance 2. Significance of estimated parameters, especially the parameters and the way of distribution of data around the curve (graphical observation).