معرفی فلور، شکل‏ زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان رویشگاه‏های انجیلی (مطالعه موردی: منطقه ایزده نور)

رویشگاه‏های پست هیرکانی، لکه‏های بازمانده (رلیک) جنگل‏های خزان‏شونده ناحیه اروپا سیبری در سه استان شمالی کشور هستند. جنگل جلگه‏ای ایزده نور به وسعت 3123 هکتار یکی از این لکه‏های بزرگ است. با وجود مطالعات پراکنده درباره این جنگل‏ها، هنوز اطلاعات کاملی از فلور و تنوع‏ زیستی این مناطق وجود ندارد. گونه‏های گیاهی جمع‏آوری‏شده از رویشگاه‏های انجیلی این جنگل جلگه‏ای شامل‏ 157 تاکسون متعلق به 137 جنس و67 خانواده گیاهی است. بزرگ‌ترین خانواده‏ها از نظر غنای گونه‏ای به‌ترتیب poaceae (با 17 گونه)، rosaceae (با 13 گونه) و asteraceae، fabaceae و lamiaceae (هریک با 6 گونه) هستند. جنس‏های دارای بیشترین تعداد گونه به‌ترتیب عبارتند از: carex (با 4 گونه)، rubus و viola (هریک با 3 گونه). از نظر طیف‏ زیستی، ژئوفیت‏ها با 6/37 درصد، شکل‏ زیستی چیره هستند و پس از آن‌ها، فانروفیت‏ها (با 9/22 درصد)، همی‏کریپتوفیت‏ها (با 7/21 درصد) و تروفیت‏ها (با 2/17 درصد) قرار می‌گیرند. فلور این مناطق عمدتاً از عناصر اروپا سیبری با 45 تاکسون (7/28 درصد) و سپس عناصر چند‌ناحیه‏ای با 32 تاکسون (4/20 درصد)، اروپا سیبری/ایرانی تورانی/مدیترانه‏ای با 31 تاکسون (7/19 درصد) و اروپا سیبری/ایران تورانی با 27 تاکسون (2/17 درصد) تشکیل شده است. در میان تاکسون‏های جمع‏آوری‌شده از این منطقه، 51 تاکسون (5/32 درصد) در رویشگاه جنگلی، 54 تاکسون (4/34 درصد) در حاشیه و مناطق باز جنگلی و 52 تاکسون (1/33 درصد) در هر دو رویشگاه حضور دارند.

Introduction of the flora, life form and chorology of the Parrotia persica C.A. Mey. Habitats (case study: Izdehe Noor area)

The lowland Caspian habitats are remnant (relict) patches of deciduous EuroSiberian forests distributed in the Iranian three Northern provinces. Izdehe Noor plain forest with 3123 hectors is one of the great patches. In spite of a few studies, broad knowledge upon the flora and biodiversity of these areas does not exist. A total of 157 species belonging to 137 genera and 67 plant families were collected from the Parrotia persica habitats in the plain forest. The largest families in terms of species richness, were Poaceae (17 spp.), Rosaceae (13 spp.), Asteraceae, Fabaceae, Lamiaceae (each with 6 spp.), respectively. The genera with the largest number of species were Carex (4 spp.) and Rubus, Viola (each with 3 spp.), respectively. In the assessment of life form spectrum, the dominant life forms were geophytes (36.9%), followed by the phanerophytes (24.2%), hemicryptophytes (21.7%) and therophytes (17.2%). The flora was mostly composed of EuroSiberian elements with 45 taxa (28.7%), followed by pluriregional elements with 32 taxa (20.4%), EuroSiberian/IranoTuranian/Mediterranean elements with 31 taxa (19.7%) and EuroSiberian/IranoTuranian elements with 27 taxa (17.2%). Among taxa collected from this area, 51 taxa (32.5%) in forest habitats, 54 taxa (34.4%) in margin and gap of forest and 52 taxa (33.1%) are present in both habitats.