بررسی تنوع ژنتیکی صفات مورفولوژیک و وراثت‌پذیری توده‌های رازیانه ایرانی (Foeniculum Vulgare Mill.).

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات زراعی در توده‌های رازیانه‌های ایرانی، آزمایشی روی 15 توده رازیانه، شامل 13 توده داخلی از مناطق مختلف ایران و 2 توده خارجی، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا گردید. بر اساس نتایج تحلیل واریانس، اختلاف معنی‌داری میان توده‌های مطالعه شده برای همه صفات مشاهده گردید. تمام صفات بررسی شده به استثنای تعداد روز تا 50 درصد سبز شدن از وراثت‌پذیری متوسط تا بالایی (90 درصد) برخوردار بودند. عملکرد دانه، همبستگی مثبت و معنی‌داری با صفت تعداد انشعاب فرعی داشت. عامل اول در تحلیل عامل‌ها، 83 درصد از کل واریانس متغیرها را توجیه کرد. صفات: ارتفاع، قطر تاج‌پوش و تعداد روز تا 50 درصد گل‌دهی عمده‌ترین نقش را در تبیین عامل اول داشتند. صفات: تعداد انشعاب فرعی، وزن تر، وزن خشک و عملکرد بذر دارای ضرایب بردار ویژه بیشتری در مولفه دوم بودند. در مولفه سوم صفات: ارتفاع، قطر گل‌آذین و طول دانه بیشترین اهمیت را در تبیین این مولفه داشتند. بر اساس تحلیل خوشه‌ای، 15 توده رازیانه بررسی شده در چهار دسته قرار گرفتند و اختلاف معنی‌داری به ویژه در عملکرد بذر، زمان رسیدگی و ارتفاع گیاه و از همه مهم‌تر مناطق جغرافیایی و شرایط اقلیمی نشان دادند. بنابراین، می‌توان از طریق تلاقی بین ژنوتیپ‌های برتر خوشه‌های مختلف و آزمون نتاج آنها از طریق برنامه‌های به‌نژادی و انتخاب، نسبت به تولید ارقام با خصوصیات زراعی مطلوب اقدام نمود.