بررسی تنوعات ریخت‌سنجی جمعیت‌های گونۀ 1949، megachernes pavlovskyi redikorzev, 1949 (pseudoscorpiones: chernetidae) در غارهای رشته‌‌کوه زاگرس، ایران

عقرب‌های کاذب بندپایانی کوچک با پراکنش وسیع از ردۀ عنکبوتیان هستند و بیشتر در ریززیستگاههای سربسته و متنوع ازجمله غارها سکونت دارند. جانداران دارای پراکنش وسیع، به‌‌طور معمول تفاوت‌های ریختی نسبت به تنوع عوامل زنده و غیر زندۀ موجود در دامنۀ پراکنش‌‌ خود نشان می‌‌دهند. در این پژوهش، تغییرات ریخت‌سنجی بین جمعیت‌‌های گونۀ megachernes pavlovskyi در تعدادی از غارهای واقع در رشته‌‌کوه زاگرس بررسی شده است. تعداد 95 نمونه متعلق به گونۀ یادشده جمع‌آوری شد؛ سپس اندازه‌گیری نسبت طول به عرض 14 صفت ریختی - اندازشی آنها با تهیۀ اسلاید و عکس‌‌‌‌برداری با میکروسکوپ مجهز به دوربین و با کمک نرم‌افزار imagej انجام شد. تحلیل داده‌ها و تجزیه و تحلیل‌های آماری anova، manova، pca و dfa و تحلیل خوشه‌ای صورت گرفت. نتایج به‌‌دست‌‌آمده از تحلیل anova نشان داد در صفات نسبی مطالعه‌‌شده، بین 12 صفت اختلاف معنی‌‌دار دیده می‌‌شود (p<0.05). تحلیل مولفه‌‌های اصلی منجر به استخراج سه مولفۀ معنی‌دار شد که 64/98 درصد واریانس را به خود اختصاص داده است. برای بررسی تفاوت‌های موجود بین جمعیت‌‌ها، نمودار پراکندگی جمعیت‌‌ها براساس مولفه‌‌های اصلی ترسیم و جدایی جمعیت‌‌های بت‌‌خانه و سراب از جمعیت‌‌های ملک و پلنگان مشخص شد؛ ولی بین جمعیت بت‌‌خانه و سراب و نیز جمعیت ملک و پلنگان هم‌‌پوشانی ریختی وجود دارد. به‌‌علت تفاوت فاکتورهای محیطی حاکم بر غارهای مطالعه‌‌شده و به‌‌دلیل تاثیرپذیری صفات ریختی از عوامل اکولوژیک، به‌‌طور احتمالی تفاوت‌‌های ریختی بین جمعیت‌های مطالعه‌‌شده از تفاوت ویژگی‌های زیستگاهی محل سکونت آنها نشئت گرفته است؛ بنابراین شبه‌عقرب‌ها با انعطاف‌پذیری ریخت‌شناختی، شانس بقای خود را در زیستگاههای مختلف افزایش می‌‌دهند.

investigating the morphometric variation in the populations of megachernes pavlovskyi redikorzev, 1949 (pseudoscorpiones: chernetidae) in zagros mountain caves, iran

in the present study, morphometric characteristics among four populations of megachernes pavlovskyi found in caves located in the zagros mountains were studied. the length/width proportions of 14 meristic traits of 95 specimens were considered. data analyses were performed by statistical analysis tools (e.g. anova, manova, pca, dfa, and cluster analysis). the results of anova showed that there was a significant difference between 12 characters (p<0.05). principal component analysis revealed three main components, which accounted for 64.98% of the total variance. due to the differences in environmental factors of the studied caves and the influence of morphological traits on ecological factors, the morphological differences among populations could be due to differences in habitat characteristics of species to live in.