معرفی جمعیت‌‌های پرمحصول گونه‌‌های بومی سردۀ آویشن در ایران

اسانس‌های طبیعی حاصل از گیاهان اهمیت ویژه‌ای در صنایع مختلف ازجمله کشاورزی، دارویی، بهداشتی و آرایشی دارند. در میان گیاهان اسانس‌دار، آویشن جایگاه ویژه‌ای دارد. اسانس آویشن کاربردهای متنوعی در صنایع بهداشتی، آرایشی و غذایی دارد؛ از این رو جستجوی انواع آویشن به‌‌منظور تولید اسانس بیشتر برای صنایع مختلف جذاب است. نتایج مقایسۀ تولید مادۀ خشک و اسانس از 108 جمعیت از 9 گونه از آویشن‌های موجود در ایران و از چهار جمعیت آویشن زراعی با یکدیگر نشان داد گونه‌های بومی آویشن در ایران دارای پتانسیل تولید محصول بسیار بیشتری نسبت به گونۀ thymus vulgaris هستند و به‌‌ویژه جمعیت‌های مختلف از گونه‌های t. kotschyanus و t. daenensis محصول فراوان‌‌تر و با درصد اسانس بیشتری تولید می‌‌کنند. با توجه به نتایج این پژوهش، ژرم‌‌پلاسم کشت‌‌شده، برحسب هدف طراحی‌‌شده برای استفاده دارای تنوع است. اگر هدف از کاشت و تولید آویشن، تولید مادۀ خشک برای استفاده در جایگاه چاشنی یا مصارفی از این قبیل باشد، امکان استفاده از جمعیت‌ 104 گونۀ t. kotschyanus، جمعیت 60 گونۀ t. fallax، جمعیت 91 گونۀ t. kotschyanus و جمعیت 107 گونۀ t. daenensis وجود دارد و اگر هدف از کاشت آویشن تولید اسانس بیشتر باشد، استفاده از جمعیت‌ 104 گونۀ t. kotschyanus، جمعیت 60 گونۀ t. fallax، جمعیت 90 گونۀ t. daenensis و جمعیت 67 گونۀ t. fedtschenkoi ممکن است.

introducing high-yielding populations of native species of the genus thymus in iran

natural essential oils derived from plants have particular importance in various markets such as agricultural, pharmaceutical, healthcare, cosmetics, and hygiene industries. thyme has a special significance among the rest of aromatic plants. thyme essential oil is yellow, brownish, and reddish to brown and is obtained from the distillation of leaves and flowers of thymus vulgaris, as well as other species of thyme. it has various applications in the healthcare and cosmetic industries. therefore, searching for different types of thyme to produce essential oils can be appealing to various industries. the results of the comparison of dry matter and essential oil production among 108 populations of 9 species of iranian thyme and 4 populations of agricultural thyme (t. vulgaris) showed that the native populations of thyme species in iran have a much higher economic and pharmacological potential than t. vulgaris. for instance, the specific populations of t. kotschyanus and t. daenensis can produce dry matter and essential oils in higher yields. the germplasm to be cultivated and utilized could be chosen purposefully by the designated usage of the product. if the purpose of producing thyme is to obtain dry matter for seasoning or spice, then the population 104 of t. kotschyanus, population 60 of t. fallax, population 91 of t. kotschyanus, and population 107 of t. daenensis could be considered. if, however, the purpose of cultivation of thyme is to extract essential oils, then population 104 of t. kotschyanus, population 60 of t. fallax, population 90 of t. daenensis and population 67 of t. fedtschenkoi could be utilized.