بررسی تنوع ریختی و صفات تشخیصی جمعیت‌‌های ماهی نازک (chondrostoma regium) در حوضه‌های آبی ایران

در این مطالعه، تنوع ریختی 162 قطعه ماهی نازک (chondrostoma regium) جمع‌‌آوری‌‌شده از رودخانه‌های بهشت‌‌آباد، شلمزار، کارون، گندمان و شیخ علی‌خان (چهارمحال بختیاری)، توف سفید و سمیره (اصفهان)، خرسان و بشار (کهگیلویه و بویر‌احمد)، دینورآب و الوند (کرمانشاه)، حمیل (ایلام)، دوآب و کفراج (لرستان) و زاب (کردستان) بررسی شد. تعداد 27 صفت اندازشی و 11 صفت شمارشی اندازه‌گیری و شمارش شد. برای بررسی تنوع ریختی بین جمعیت‌‌های مطالعه‌‌شده، ویژگی‌‌های اندازشی و شمارشی با استفاده از آنالیز واریانس یک‌طرفه، آنالیز کروسکال والیس، تحلیل مولفه‌های اصلی (pca) و تحلیل همبستگی کانونی (manova/cva) تجزیه و تحلیل شد. براساس نتایج تجزیه و تحلیل واریانس یک‌‌طرفه، 20 ویژگی اندازشی اصلاح‌‌شده و 10 ویژگی شمارشی دارای تفاوت معنی‌دار بود (0.05>p ). در صفات اندازشی، دو مولفۀ اول نشان‌‌دهندۀ 55.02 درصد تنوع صفات بین افراد بود. آنالیز cva صفات اندازشی نشان داد جمعیت‌ها هم‌‌پوشانی زیادی دارند و تنها جمعیت رودخانۀ زاب از سایر جمعیت‌‌ها جدا شد؛ ولی در صفات شمارشی بیشتر جمعیت‌‌ها از یکدیگرتفکیک شد. براساس نتایج، بین جمعیت‌‌های مختلف ماهی نازک تفاوت‌های ریختی معنی‌‌داری وجود دارد و در اعضای این گونه صفات شمارشی، قابلیت تفکیک‌‌کنندگی بیشتری نسبت به صفات اندازشی دارند.

Morphological Variations and Diagnostic Characteristics of Chondrostoma regium Populations in Iranian Inland Waters

In the present study, the morphological variations of 162 specimens of Chondrostoma regium (Heckel, 1843) collected from the Beheshtabad, Shalmzar, Karoun, Gandman, Sheikh Ali Khan (Chaharmahale Bakhtiari Province), Tof Sefid and Seimareh (Isfahan Province), Khersan, Beshar (Kohgoluyeh and BoyerAhmad Province), Dinevarab, Alvand (Kermanshah Province), Homeil (Ilam Province), Doab, Kafraj (Lorestan Province) and Zab (Kurdistan Province) were analyzed. A total of 27 morphometric and 11 meristic characteristics were assessed. To investigate the morphological variations between the studied populations, morphometric and meristic characteristics were analyzed using oneway analysis of variance, KruskalWallis analysis, Principal Component Analysis (PCA), Multivariate Analysis of Variance (MANOVA), and Canonical Variates Analysis (CVA). The results of the study showed that 20 morphometric and 10 meristic characteristics had significant differences (p < 0.05). Among the morphometric characteristics, the first two components showed 55.2% of the variation between the individuals. CVA analysis of morphometric characteristics showed that the populations had a great overlap and only the Zab population was separated from the others, whereas in the meristic characteristics, most of the populations were separated from each other. Based on the results, the studied populations of Brondsnout fish showed significant morphological differences and in this species. Meristic characteristics had a higher discriminability than morphometric characteristics.