استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی در ارزیابی دوشکلی جنسی گورماهی هرمزیaphaniops hormuzensis (teimori, esmaeili, hamidan, reichenbacher, 2018) در رودخانه‌‌های مهران و شور (حوضۀ هرمزگان)

در طی سال‌های 1398 و 1399، به‌‌منظور بررسی دوشکلی جنسی شکل بدن و مقایسۀ ریختی بین جمعیتی گورماهی هرمزی aphaniops hormozensis ساکن رودخانه‌‌های مهران و شور، حوضۀ آبریز هرمزگان، با استفاده از روش ریخت‌‌سنجی هندسی لندمارک، تعداد 80 قطعه (40 قطعه شامل 20 نر و20 ماده از هر رودخانه) نمونه‌‌برداری شد. در آزمایشگاه از سمت چپ سطح جانبی نمونه‌‌ها عکس‌‌برداری و سپس روی تصاویر دوبعدی، 17 نقطۀ لندمارک رقومی‌‌سازی شد. داده‌‌های حاصل از شکل بدن به‌‌منظور حذف اثرات غیر شکل شامل اندازه، جهت و موقعیت ابتدا با آنالیز پروکراست و سپس با استفاده از آنالیز چندمتغیرۀ تحلیل تابع تشخیصی براساس ارزش p حاصل ازt.test  هتلینگ تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد تفاوت معنی‌‌داری بین شکل بدن جنس‌‌های نر و ماده هر جمعیت و نر نر و ماده مادۀ بین جمعیتی دیده می‌‌شود (p<0/05 ). جنس نر در هر دو جمعیت نسبت به جنس ماده دارای اندازۀ سر کوچک‌‌تر، عمق بدن کمتر و طول ساقۀ دمی بزرگ‌‌تر بود؛ همچنین، جمعیت رودخانۀ مهران در هر دو جنس، عمق بدنی و طول ساقۀ دمی بیشتری نسبت به جمعیت رودخانۀ شور داشت.

The Application of the Geometric Morphometric Technique in Evaluating Sexual Dimorphism in the Body Shape of Aphaniops Hormozensis from Mehran and Shur Rivers (Hormozgan Basin)

Abstract During 20182019, to investigate the sexual dimorphism in the body shape and morphological variations of Aphaniops hormozensis inhabiting in Mehran and Shur rivers of the Hormozgan basin using the geometric morphometric method, 80 specimens were collected.  In the laboratory, the left side of the samples was photographed and 17 landmark points were digitalized on the 2D images. To eliminate nonshape data including size, direction, and position, the extracted data were analyzed by the generalized procrustes analysis using discriminant function analysis based on the pvalue of Ttest Hoteling. The results of the present study showed significant differences between the body shape of males and females within the population and malemale and femalefemale interpopulations (p < 0.05). Male species in both populations had a smaller head, lower body depth, and longer caudal peduncle than those of females. Males and females of the Mehran River have a deeper and longer caudal peduncle than those of Shur Rivers.