بررسی تنوع ژنتیکی گونۀ کفتار راه‌راه ایرانی (hyaena hyaena linnaeus, 1753) با استفاده از ژن میتوکندریایی nd2 در ایران

گونۀ کفتار راه‌راه (h. hyeana) تنها عضو جنس hyeana از خانوادۀ کفتار‌ها (hyaenidae) است که در ایران زندگی می‌کند. باتوجه‌به‌ اینکه اطلاعات ما دربارۀ سیستماتیک این گونه در مقیاس‌های ملی و بین‌المللی محدود است، اجرای هر گونه برنامۀ حفاظتی برای حمایت از این گونه به اطلاعات پایه نیاز دارد. در مطالعۀ حاضر با استفاده از یک قطعۀ 404 جفت بازی از ژن میتوکندریایی nd2، تنوع ژنتیکی بین جمعیت‌های این گونه در ایران بررسی شد. به این منظور، 30 نمونه بافت عضلۀ کفتارهای تلف‌شده بر اثر تصادف جاده‌ای از 12 استان کشور گرد‌آوری شدند. به‌منظور تعیین جایگاه تاکسونومیکی گونۀ مطالعه‌شده، درختان تبارشناسی با استفاده از بهترین مدل‌های تکاملی و شیوه‌های استنتاج بایزین، بیشینه درست‌نمایی، نزدیک‌ترین همسایه و تکامل کمینه رسم شدند. نتایج، فاصلۀ ژنتیکی 74/0 درصد و تنوع ژنتیکی ناچیزی را در ژن بررسی‌شده بین جمعیت‌های گونۀ مطالعه‌شده نشان دادند؛ همچنین احتمال پسین بیش از 90 درصد به‌دست‌آمده برای همۀ نمونه‌ها بیان‌کنندۀ این حقیقت بود که همۀ نمونه‌های مطالعه‌شده به یک گونه تعلق دارند. اگرچه نتایج مطالعۀ حاضر را می‌توان این‌گونه تفسیر کرد که تنوع ژنتیکی کم مشاهده‌شده موید حساسیت کم این گونه به تنش‌های محیطی است، با‌توجه‌به این حقیقت که احتمال وجود تفاوت ژنتیکی در بازۀ توالی کوتاه کاهش می‌یابد؛ پیشنهاد می‌شود در مطالعه‌های تکمیلی از طول توالی بلندتر و تعداد ژن‌ بیشتر برای بررسی دقیق‌تر و دستیابی به تصویر کامل‌تر ازتنوع ژنتیکی گونۀ کفتار راه‌راه ایرانی استفاده شود.