مطالعۀ ترکیب فلوریستیکی، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان سه منطقه از شهرستان ابهر در جنوب‌شرق استان زنجان

چکیده شهرستان ابهر با وسعتی برابر 3362 کیلومترمربع در فاصلۀ 90 کیلومتری جنوب‌شرق زنجان و 230 کیلومتری غرب تهران واقع شده است. ارتفاع این شهرستان از سطح دریا 1540 متر، میانگین بارندگی سالیانه 323.5 میلی‌متر و متوسط درجه‌حرارت سالیانه 12.51 درجۀ سانتی‌گراد است. سه منطقه در سه نقطۀ متفاوت شهرستان ابهر برای بازنمایی الگوی کلی تنوع گیاهی در این شهرستان انتخاب شدند. به‌منظور شناسایی گونه‌های گیاهی و معرفی ترکیب فلوریستیکی، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان این مناطق، نمونه‌های گیاهی طی فصل‌های رویشی سال‌های 1394 و 1395 جمع‌آوری و شناسایی شدند. درمجموع، 310 گونه، 220 جنس و 53 خانوادۀ گیاهی شناسایی شد. بزرگ‌ترین خانواده‌های گیاهی در منطقۀ مطالعه‌شده عبارتند از:  asteraceae(29 جنس و 44 گونه)، fabaceae (14 جنس و 28 گونه)، poaceae (19 جنس و 25 گونه)، lamiaceae (12 جنس و 25 گونه)، apiaceae (19 جنس و 24 گونه)، brassicaceae (19 جنس و 21 گونه)،  caryophyllaceae(12 جنس و 17 گونه)، boraginaceae (13 جنس و 15 گونه)، rosaceae (7 جنس و 12 گونه)، ranunculaceae (7 جنس و 9 گونه)، amaranthaceae (5 جنس و 6 گونه)، rubiaceae (5 جنس و 6 گونه). بزرگ‌ترین جنس‌ها شامل ‌astragalus (8 گونه)، salvia‌ (7 گونه)، centaurea (6 گونه)، silene (5 گونه)، achillea،bromus و ‌stachys (4 گونه) هستند. ازنظر پراکنش فیتوجغرافیایی، بیشترین سهم (54.2 درصد) به ناحیۀ ایرانی تورانی مربوط است. در بین گیاهان منطقه، همی‌کریپتوفیت‌ها (50 درصد) فراوان‌ترین شکل زیستی را تشکیل می‌‌دهند و پس‌ازآن به‌ترتیب تروفیت‌ها (29.7 درصد)، ژئوفیت‌ها (9.3 درصد)، فانروفیت‌ها (5.8 درصد) و‌کامفیت‌ها‌ (5.2 درصد) قرار می‌گیرند. یافته‌های پژوهش حاضر غنای فلوریستیکی شهرستان ابهر را نشان می‌دهند.