بررسی پراکنش زمانی مکانی اختلاف دمای شبانه روزی در استان فارس

اختلاف دمای شبانه روزی یک نمایه‌ی مهم برای شناسایی تغییرات آب و هواست. هدف این پژوهش تحلیل و بررسی روند فصلی و سالانه اختلاف دمای شبانه روزی و تغییرات آن در طی دوره آماری 20 ساله از 1380 تا 1399 در استان فارس می باشد. بدین جهت داده های دمای کمینه و بیشینه ماهانه که از مهم ترین پارامترهای مرتبط با تغییر اقلیم و اثرگذار بر فعالیت های اکولوژیکی می باشند در 26 ایستگاه استان از سازمان هواشناسی اخذ گردید. از بین ایستگاه های استان تنها 13 ایستگاه دارای طول آماری بیش از 20 سال بود که به دلیل دوره مشترک جهت بررسی و مقایسه برای این پژوهش انتخاب شد و نمایه مورد نظر برای ایستگا ه های منتخب محاسبه گردید. پس از انجام آزمون همگنی ران تست بر روی داده ها، آزمون آماری و گرافیکی من کندال جهت تعیین روند و آزمون شیب سن جهت تعیین نرخ شیب روند استفاده شد. بیشترین نرخ روند و تغییرات از نظر زمانی در فصل تابستان و کمترین در فصل پاییز مشاهده شد. در برآورد شیب سن برای تعیین جهت روند نمایه آشکار گردید که برخی ایستگاه ها تغییرات افزایشی بیش از 2 درجه سانتیگراد را تجربه نموده اند. نقشه های نوع روند و مقدار تغییرات نیز ترسیم گردید و نشان داد نیمه غربی استان بیشتر روند افزایشی و بیشترین نرخ تغییرات را تجربه کرده است.

investigation of temporal-spatial distribution of diurnal temperature range in fars province

diurnal temperature range (dtr) is an important indicator for identifying climate change. the purpose of this study is to analyze the seasonal and annual trends of the diurnal temperature range and their changes during the 20-year statistical period from 2001/03/21 to 2021/03/20 in fars province. for this purpose, monthly minimum and maximum temperature data, which are the most important parameters related to climate change and affect ecological activities in 26 stations of the province were obtained from the meteorological organization. among the stations in the province, only 13 stations had a statistical length of more than 20 years, which was selected for review and comparison for this study due to the common period, and the desired index was calculated for the selected stations. after performing the thigh homogeneity test on the data, mann-kendall statistical and graphical test was used to determine the trend and the sens slop estimator nonparametric method was used to determine the trend slope rate. the highest trend rates and changes in time were observed in summer and the lowest in autumn. in estimating the sens slope to determine the direction of the index trend, it was revealed that some stations have experienced incremental changes of more than 2 degrees celsius. maps of trend type and amount of changes were also drawn. examination of the maps showed that the western half of the province has experienced an increasing trend and the highest rate of change can be seen in the same area.