بررسی تغییرات فضایی دماهای حدی در سطح ایران

تحقیق حاضر با هدف بررسی فراوانی رخدادهای فرین دمایی ایران و شناسایی تغییرات مکانی و زمانی آن‌ها انجام شده است. داده‌های مورد استفاده شامل داده‌های روزانه حداقل دما و حداکثر دما روزانه طی دوره 2017-1985 برای 77 ایستگاه سینوپتیک ایران است. برای محاسبه شاخص‌های فرین دمایی ایران از 16 شاخص توصیه‌شده توسط گروه کارشناسی ccl/clivar استفاده شد. محاسبه شاخص‌ها در محیط نرم‌افزار r و با استفاده از نرم‌افزار جانبی rclimdex انجام شد. نتایج محاسبه شاخص‌های فرین گرم و سرد نشان داد که در حالت کلی فراوانی رخداد و تغییرات مکانی فرین‌های دمایی ایران تابع موقعیت جغرافیایی، شرایط توپوگرافی و محیطی نقاط مختلف کشور ایران است؛ چراکه به جزء سواحل شمالی، در مناطق با ارتفاعات زیاد و عرض جغرافیایی بالا فراوانی شاخص‌های حدی سرد از بیشینه مقدار و شاخص‌های فرین گرم از کمینه مقدار و در مناطق پست و کم ارتفاع جنوبی با عرض جغرافیایی پایین شاخص‌های گرم از بیشینه رخداد و شاخص‌های فرین سرد از کمینه رخداد برخوردارند. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که طی دوره 2017-1985 شاخص‌های فرین گرم نسبت به شاخص‌های فرین سرد از فراوانی رخداد و گستردگی مکانی بیشتری برخوردار هستند. علاوه بر این شاخص‌های فرین گرم تداوم زمانی بیشتری نیز دارند و به همین دلیل فراوانی رخداد شاخص wsdi در سطح کشور تا 10 دوره می‌رسد درحالی‌که فراوانی شاخص csdi حداکثر به شش دوره می‌رسد. این نتایج بیانگر گرم‌تر شدن شرایط دمایی ایران و افزایش رخدادهای گرمایی بیشتر طی دوره مورد مطالعه است که می‌تواند در آینده نیز ادامه پیدا کند.

Investigation of Spatial Variations of extreme temperature in Iran

This study aims to investigate the spatial variation of extreme temperature events in Iran. The data used include daily minimum and maximum temperature of 77 Iranian synoptic stations for the period 1985–2017. To calculate the extreme temperature indices, 16 indices recommended by the CCL/CLIVAR Group were used. The indices were calculated by the RclimDex package of R software. The hot and cold indices showed that, in general, the frequency of occurrence and spatial variation of temperature in Iran depends on the geographical location, topography, and environmental conditions of different parts of Iran. Because, except for the northern coasts, in high altitudes and high latitudes, the abundance of cold indices exceeds the maximum and the extreme warm indices have the lowest values, and in lower altitudes and low latitudes the warm indices of the maximum event and the extreme indices Colds have minimal occurrence. Also, the results of this study showed that from 1985 to 2017, the hightemperature indices have a higher frequency and spatial variability than the coldindices. Also, the warm extreme indexes are more elongated, which is why the frequency of occurrence of WSDI in Iran reaches up to 10 periods, while the frequency of the CSDI index reaches up to six periods. The results indicate that the temperature of Iran is warmer and increasing thermal events may continue in the future.