مدل توسعه شهر ساحلی گمیشان بر اساس عوامل محیطی و تجزیه و تحلیل مکانی

توسعه شهر فرآیندی اجتناب ناپذبر بوده که ناشی از عوامل متعدد می باشد و پیامد آن توسعه شهر در جهت ها و نقاط مختلف است. رشد شهرها به صورت غیر علمی پیامدها و آثار نامطلوبی از قبیل شلوغی بیش از حد در بعضی از قسمت های شهر، افزایش ترافیک، از بین رفتن منابع و ظرفیت های کشاورزی در اطراف شهر، صدمه و آسیب به محیط زیست، کاهش امکانات و خدمات شهری برای بعضی مناطق و ... را در پی دارد. برای اینکه بتوان مشکلات حاصل از توسعه شهر را کمتر کرد و عوامل مختلف از قبیل عوامل اکولوژیکی مانند شیب، جهت شیب، ارتفاع، کاربری اراضی اقلیم و زمین شناسی و ... را در توسعه شهری دخیل داد باید از روشی استفاده کرد که به تواند عواملی را که در توسعه شهری دخالت دارد را براساس درجه اهمیت آنها در طرح توسعه شهری وارد کند و ظرفیت های طبیعی توسعه را در نظر بگیرند و از سامانه های اطلاعات مکانی استفاده نمایند. در این مقاله با استفاده از arc gis جهت شناسایی مناطق مناسب توسعه، اولویت بندی مناطق شناسایی شده و تحلیل سلسله مراتبی نسبت به شناخت مناطق دارای استعداد توسعه اقدام شده است. برای دستیابی به این هدف ابتدا عوامل موثر در توسعه کالبدی شهر بر اساس ظرفیت های محیطی شناسایی شده اند و سپس عوامل و داده ها موثر را در پایگاه داده در arc gis تبدیل گردیده و در ادامه جهت انتخاب بهترین منطقه و اولویت بندی مناطق توسعه، عوامل اثرگذار در توسعه شهری را با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) بر اساس درجه اهمیت عوامل تاثیرگذار نسبت به هم مقایسه شده و آنگاه با استفاده از توابع تحلیل مکانی در arc gis مناطق مناسب جهت توسعه بر اساس اولویت تعیین گردیده اند.

Development Model of Gomeyshan City Based on Environmental Factors and Analysis Placement

The city development is an unavoidable process which is due to different effects and ingredients and its result is the city development at different points and directions. To avoid results and problems resulted from city development, the city development and spread has to be done in a controlled way and based on scientific Principe and rules. Unscientific Cities growth have undesired effects and results as too much crowd in some areas of the city like, traffic increase, loss of resources and agricultural capacity around the city, damage to the environment, urban services and facilities reduction for some areas and etc. To reduce problems resulted from urban development and involve various factors in the development of the city as ecological factors such as geology and climate land use, slope, slope direction, height and etc an approach should be used which is able to interfere factors that are involved in urban development in urban development project based on their importance and regard natural development capacity and benefit from geographic information systems that are powerful tools. In this paper using ArcGIS for appropriate areas of development identification, prioritizing identified areas and hierarchical analyse for areas with development potential has been done. For this purpose, first, effective factors in skeletal urban development identified based on environment capacities and then effective factors converted to effective data in database in ArcGIS and next to choose the best area and prioritizing development areas, effective factors in urban development using hierarchical analyse (AHP) based on importance of effective factors are compared together and then using spatial analysis functions in ArcGIS appropriate areas for development determined based on priority