تحلیل همدیدی سیل ویرانگر تیرماه سال1394 شمال ایران

بارش‌های سیل‌آسا و سهمگین در فصل تابستان به دلیل ناگهانی بودن آن خسارات سنگینی در بخش‌های تاسیسات زیر بنایی،عمرانی و کشاورزی برای مناطق مختلف کشورمان به بار می‌آورند.در پژوهش حاضر به تحلیل همدیدی و ترمودینامیکی بارش سیل‌آسای 28 تا 31 تیر1394 در نیمه شمالی، مرکزی و غربی کشورمان پرداخته‌ شده است. ابتدا با استفاده از داده‌های ایستگاه زمینی بارش ایستگاه‌های مورد مطالعه، بررسی شد و سپس با استفاده از داده‌های جو بالا و ترسیم نقشه‌های مربوط، بارش‌ها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گسترش پرفشار دریای سیاه بر روی نیمه شمالی و نفوذ کم‌فشارگرم پاکستان خلیج فارس از جنوب، ضمن شمالی شدن جریانات، موجب شیو شدید فشاری در تراز دریا شده است. در ترازهای میانی جو کشیده شدن محور فرود از آسیای مرکزی تا جنوب ایران صعود شدید هوا را به همراه داشته است. واکاوی نقشه‌های امگا بر روی ایران حاکی از استقرار میدان بیشینه امگای منفی در شمال ایران می‌باشد. تحلیل نقشه‌های وزش رطوبتی نیز نشان داد که در ترازهای 1000 و 850 هکتوپاسکال دریای سیاه و خزر منابع تامین‌کننده رطوبت می‌باشند. اما در تراز 700 و 500 هکتوپاسکال دریای عمان، عرب و شبه‌ جزیره هند نقش اصلی انتقال رطوبت را بر روی منطقه مورد مطالعه بر عهده داشته‌اند. نکته قابل توجه اینکه رودباد تنها در بالای تراز 300 هکتوپاسکال و در بالاتر از عرض 38 درجه شمالی و خارج از محدوده ی رخداد موج بارشی ابر سنگین روزهای پایانی تیرماه94 قرار داشته است و تاثیر آن به صورت غیرمستقیم بوده که موجب تخلیه هوای گرم و مرطوب درون ناوه و در نتیجه تقویت ناپایداری شده است.