چیستی فلسفۀ تطبیقی؛ بررسی تحلیلی

برای نظام یافتن مطالعات تطبیقی در فلسفه، ضروری است تصویری روشن از چیستی فلسفۀ تطبیقی وجود داشته باشد. برای به دست آوردن این تصویر روشن، باید مولفه‌های معتبر در تعریف فلسفۀ تطبیقی از دیدگاه پژوهشگران این رشته شناخته شود. مهم‌ترین مفهوم در فلسفۀ تطبیقی، مقایسه است. مقایسه در فلسفۀ تطبیقی مفهومی محوری است. البته این مفهوم، غایتِ فلسفۀ تطبیقی نیست؛ بلکه ابزاری برای رساندن پژوهشگر به هدف خود از فلسفۀ تطبیقی است. افزون بر آن، مقایسه در فلسفۀ تطبیقی بین سنت‌های متفاوت فلسفی و به‌صورت بنیادین انجام می‌گیرد. با توجه به ملاحظات یادشده، می‌توان این تعریف را برای فلسفۀ تطبیقی پیشنهاد کرد: فلسفۀ تطبیقی مطالعۀ مقایسه‌ای بنیادین و برون‌سیستمی سنت‌ها یا نظریات فلسفی، با استفاده از روش‌های معهود فلسفی و با هدف دستیابی به چشم‌اندازهای تعریف‌شده برای این فلسفه است. درصورتی‌که اعتبار قید برون‌سیستمی پذیرفته نشود، می‌توان با حذف این قید، تعریفی عام‌تر پیشنهاد کرد؛ یعنی: مطالعۀ مقایسه‌ایِ بنیادین نظریات فلسفی، با استفاده از روش‌های معهود فلسفی و با هدف دستیابی به چشم‌اندازهای تعریف‌شده برای این فلسفه است.