عدالت و جنسیت در آرمانشهر افلاطون:بررسی نگرش افلاطون درباره زنان

شارحان آثار افلاطون، تفسیری واحد از نگرش وی درباره زن ارائه نمی‌دهند؛ زیرا در بررسی آثار افلاطون، با قطعاتی متناقض نما، ناهمگون و پراکنده در این زمینه روبه‌رو می‌شوند. از یک سو، افلاطون برای زنان حقوق اجتماعی محدودی قائل بود و آنان را موجوداتی ناتوان و حقیر می‌دانست؛ از سوی دیگر، او در چینش آرمانشهر خود برای رسیدن به عدالت، نقش‌های اجتماعی جدیدی برای زنان همچون مردان قائل می‌شود و نیز آنان را از جهت استعداد و طبیعت با مردان یکی می‌داند. آنچه در این میان اهمیت دارد و ما در جست‌وجوی آن هستیم، انگیزه و هدف افلاطون از طرح این موضوع است؛ به ویژه آنکه ما شاهد رویکردی وحدت‌انگارانه در اخلاق و سیاست افلاطونی هستیم که مبتنی بر نگرش‌های فلسفی اوست. به این ترتیب در این نوشتار، از چشم اندازی تاریخی ـ اجتماعی به دوره یونان کهن، به بررسی دیدگاه‌های فلسفی افلاطون درباره زن و تفسیرهای متفاوتی که امروزه از آنها شده است، می پردازیم. در پایان به این نتیجه می‌رسیم که افلاطون سعادت جامعه را در عدالتی می‌دید که در همة انسانها، جدا از جنسیت و توانایی آنان، صورت واحدی دارد؛ ازاین رو دغدغة او بالا بردن حقوق اجتماعی زنان نبوده است.