تکثر ادیان و جستجوی عدالت الهی

دنیای کنونی مملو از ادیانی است که آموزه‌ها و پیروان گوناگونی دارند. ضمن اینکه میان ادیان الهی و غیرالهی، یا خداباور و غیرخداباور، برخی اشتراکات و اختلافات قابل توجهی وجود دارد. چنین کثرتی ما را با این پرسش مهم مواجه می کند که بین عدالت الهی و تکثر ادیان چه نسبتی برقرار است؟ آیا تکثر ادیان در زمان‌ها و مکان‌های مختلف، مطابق خواست الهی است؟ آیا صرف ظهور برخی ادیان الهی در منطقه جغرافیایی خاورمیانه، دلیل بر انحصار موهبت حقانیت و نجات الهی به مردم چنین منطقه‌ای است؟ و اینکه تکلیف انسان‌هایی که به دلایل مختلف صدای ادیان الهی را نشنیده‌اند و یا آن ادیان بطور مناسبی به آنها معرفی نشده‌اند، چیست؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها و تحقیق درباب نسبت عدالت الهی با تکثر ادیان موجود، تلاش می‌شود نشان داده شود که لازمه عدالت الهی فراهم کردن روش‌ها و طرق متنوع هدایت انسانهاست که ارسال رسولان در قالب ادیان وحیانی از نمونه‌های بارز آن است. همچنین مقدم بر ارسال رسولان، مهم‌ترین طریق الهی برای هدایت انسانها، تکیه بر رسولان باطنی است که مصداق آن عقل و فطرت بشری است. همچنین از آنجاکه انسانها در شرایط زمانی، مکانی و فرهنگی مختلفی زیست می‌کنند، لازمه منطقی هدایت الهی آنها تکثر روش‌های هدایت و بهره‌مندی عادلانه آنها از موهبت حقانیت و نجات است. نتیجه اینکه، نه تنها حقانیت و نجات منحصر به ادیان الهی نیست، بلکه تنوع طرق اعطای آن به آدمیان، لازمة عدالت الهی است، اگرچه ممکن است برخی ادیان الهی واجد مراتب برتری از آن باشند. در همه طرق هدایت الهی، اعم از ارسال رسولان الهی و آگاهی بخشی به رسولان باطنی، یعنی عقل و فطرت، تنها این انسان است که بایستی درباره ی رستگاری خود تصمیم بگیرد.

religions’ plurality and the searching for divine justice

contemporary world is full of religions that have different teachings and adherents. meanwhile, there are significant differences and commonalities among divine and non-divine, theistic and non-theistic religions. such a plurality with regarding religions’ geographical and historical spreading and their adherents’ interests to a special religious tradition, is faced us to some questions as follow: what is the relation between divine justice and religious plurality? does religious plurality, in different times and places, is based on divine will? with regarding appearing some divine religions in the middle east, can it indicate that divine grace and salvation was/is limited to the people of this region? and what is the duty of those people who have not heard the voice of divine religions or that religions have not properly introduced to them? for answering such questions and doing more research about the relation between divine justice and religions’ plurality, is tried to show that the requisite of divine justice is providing plural ways and paths concerning human beings’ guidance that sending divine prophets in the form of divine religions are as its’ clear samples. also, prior to sending prophets, the most significant path for guiding human beings is relying on internal prophets that human being’s intellect and innate indicate this aspect. in addition, as human beings live in different cultural, spatial and temporal circumstances, logical requisite of their divine guidance is plurality of guiding’s methods and their justly participation of the divine grace of truth and salvation.