نقد و بررسی دو نظریه انکار صفات حق‌تعالی و عینیت صفات با ذات از منظر فخر رازی

پژوهش حاضر به دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش اصلی که: «فخر رازی چه نوع رابطه‌ای را بین ذات و صفات الهی معرفی مینماید؟» شکل گرفته است، علت انتخاب فخر رازی نگاه غیر خطی او و پرداختن و احیاناً تمایل او به نظریات رقیب است. یافته‌های پژوهش عبارتند از این که: فخر رازی با فروکاست اغلب مباحث مربوط به صفات به مباحث لفظی، سعی بر این دارد که نزاع‌های کلامی را به حداقل برساند، اما او بر این نظریه خود استوار نمانده و مباحث وجودشناسانه رابطه صفات و ذات را مورد بررسی قرار می‌دهد، بررسی نظرات وجودشناسانه فخر به این نتیجه رسید که او وجود صفات را از رهگذر مخدوش کردن دلایل نفی صفات اثبات می‌نماید، هرچند که فخر در استناد نفی صفات به گونه‌ای مغالطه‌آمیز سخن می‌گوید و خود نیز به نوعی در جرگه‌ی منکرین صفات اما با توجیهی متفاوت –است. در ادامه رابطه صفات و ذات الهی را با اشاره و گاه تصریح به عینیت صفات با ذات پیش می‌برد، هرچند که نمی‌توان او را مدافع نظریه‌ی عینیت دانست اما از جهت تحلیل تغییر مواضع کلامیِ او و انصافِ او در پذیرشِ مواردی که ادله را کافی می‌داند، قابل تامل و مفید خواهد بود.

Critique of theories of denial of from the Fakhr Raziوs point of wiew transcendent attributes and objectivity of attributes with essence

The present study seeks to answer the main question: &What kind of relationship does Fakhr Razi introduce between the essence and the divine attributes?& It was formed and in the study of the two theories of trait negation and the objectivity of traits, it explored to find the answer. The research findings are as follows: Fakhr Razi tries to minimize verbal conflicts by reducing the frequency of most of the issues related to adjectives to verbal issues, but he does not rely on this theory and the ontological issues of the relationship between traits and Examining Essence, Fakhr’s existentialist studies concluded that he proved the existence of attributes by distorting the reasons for denying attributes, although Fakhr speaks erroneously in quoting the negation of attributes. He says that he himself is somehow in the House of Lords denying the attributes but with a different justification. He goes on to point out the relationship between divine attributes and essence, and sometimes clarifies the objectivity of attributes with essence, although he cannot be considered a defender of the theory of objectivity, but in order to analyze the change of his theological positions and his fairness in accepting cases. Whoever considers the arguments sufficient, will be thoughtful and useful