تبیین دیدگاه علامه طباطبایی درباره حیث التفاتی محتوا بر اساس مبانی فلسفی ایشان

حیث التفاتی به‌عنوان مفهومی محوری در فلسفه ذهن، در کانون گفتگوهای فلسفی قرار دارد. چگونگی امکان حیث التفاتی و نیز نحوه تعین محتوای ذهنی از مسائل مهمّ حیث التفاتی است و تبیین آن مبتنی بر مبانی مختلف فلسفی تفاوت می‌کند. تاکنون تحقیق درخوری درباره حیث التفاتی محتوا از منظر فلسفه اسلامی خصوصاً به قرائت معاصر آن صورت نگرفته است. به دلیل قرابت مفهوم حیث التفاتی با مفاهیم «وجود ذهنی» و «علم»، می‌توان این مفهوم را در سیاق فلسفه صدرایی با قرائت علامه طباطبایی مطرح کرد و لذا برای نخستین بار در این مقاله نشان داده شده است که می‌توان با طرح این مفهوم و مسائل مربوط به آن و استنطاق مبانی فلسفی علامه طباطبایی، پاسخی نو برای مساله امکان حیث التفاتی و تعین محتوای ذهنی جست. به‌طور خلاصه باید گفت کاشفیت ذاتی علم و تجرد آن پاسخگوی امکان حیث التفاتی مفاهیم ذهنی ما بوده و محتوای ذهنی، با توجه به نحوه انتزاع خاص هر علم حصولی از واقعیتِ محکی خود، متعین می‌گردد و به تعبیر دیگر محکی هر مفهوم و گزاره‌ای، محتوای آن را متعین و مشخص می‌کند.