پی‌بست‌های ضمیری در زبان فارسی از نگاه صرف توزیعی

به باور شقاقی (1394) گونه‌ آزاد پی‌بست ضمیری، یعنی ضمایر منفصل، می‌توانند در جایگاه هسته‌ گروه اسمی قرار بگیرند؛ اما گونه‌ واژه‌بستی ‌آنها چنین قابلیتی ندارد. این در حالی است که اگر میزبان حرف اضافه باشد، ضمیر می‌تواند در جایگاه هسته‌ گروه اسمی قرار گیرد. با توجه به این مسئله، پژوهش حاضر می‌کوشد تا با استفاده از نظریه‌ صرف توزیعی، به تحلیل فرایند شکل‌گیری ضمایر منفصل و متصل و ماهیت ضمایر متصل به اسم، حرف اضافه و فعل بپردازد، تا در پرتو آن بتواند دلیل وجود چنین رفتار دوگانه‌ای را بیابد. این پژوهش به شیوه‌ توصیفی-تحلیلی انجام می‌گیرد و فرضیه‌های آن با استفاده از استدلال‌های نظری و شواهد زبانی به بوته‌ آزمایش قرار داده می‌شود. فرضیه‌ اصلی این پژوهش آن است که رفتار متفاوت ضمایر متصل، ریشه در ماهیت و جایگاه ساختاری ویژه‌ آنها دارد؛ در این زمینه همچنین فرضیه‌ وجود نشانه‌ «m» نیز مطرح می‌گردد؛ این نشانه که حاصل ادغام صرفی میان تکواژ پایه و ضمیر است بر روی هسته‌ ضمیر متصل هویدا می‌گردد. یافته‌های این پژوهش ضمن اثبات وجود نشانه‌ «m»، تمایز ساختاری و ماهیتی ضمایر متصل به میزبان‌های مختلف را تایید می‌کند.

pronominal clitics in persian: a distributed morphology approach

persian independent pronouns can be considered as the head of noun phrases )shaghaghi, 2015). however, the head of the noun phrase with a prepositional phrase (preposition + pronominal clitic) can be occupied by a pronominal clitic. to deal with this dual behavior, we adopt distributed morphology, developed by halle & marantz (1993), to analyze the internal structure of dependent pronouns or pronominal clitics. this research draws upon descriptive-analytical method, -evidence will be employed to examine the hypotheses. we suggest that the so-called “pronominal clitics” are actually different elements with different semantic features and structural relationships. finally, we argue that the (m) index, as a secondary product of morphological merger (merger) between the two heads, is supposed to be the distinctive element of the dependent pronouns, not of the independent pronouns.