مطابقه، ساخت اطلاع و مفعول‌نمائی افتراقی در کردی کلهری

زبان ها از ابزار حالت نمائی و مطابقه بهره می برند تا مفعول ها را نشان دار کنند. پژوهش حاضر صرفاً ابزار مطابقه را به عنوان جلوه ای از مفعول نمائی افتراقی در کردی کلهری بررسی می نماید. برای انجام این کار، رویکرد نقش گرایانه ساخت اطلاع به عنوان چارچوب نظری پژوهش به دیگر رویکردها ترجیح داده شد (لامبرکت، 1994 و 2000؛ دالریمپل و نیکولاوا، 2010؛  نیکولاوا، 2001). پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است. داده ها به شیوۀ میدانی و با ابزار مصاحبه، مشاهده و مشاوره با منابع معتبر کتابخانه ای استخراج شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که در کردی کلهری مطابقۀ مفعولی به عنوان جلوه ای از مفعول نمائی افتراقی با مفعول هائی که دارای برجستگی کلامی باشند و مصداق آنها قبلاً در کلام آمده باشد انجام می گیرد. این مطابقه از لحاظ شخص و شمار است که به وسیله گروهی از پی بست های مفعولی که بر روی فعل ظاهر می شوند صورت می گیرد. نتیجۀ دیگر این‌که ساخت اطلاع برای مطابقۀ فاعلی عامل تاثیرگذار قلمداد نمی شود. همچنین، نتایج نشان می دهند که مفعول غیرمستقیم و افزوده ها نمی توانند محرک یا مبنای مطابقه باشند، حتی اگر مبتدائی باشند. نهایتاً، این‌که اگر مفعول (و یا فاعل) مبتدائی باشند، هم می توان آنها را حذف کرد و هم می توان به جایگاه پسافعلی منتقل کرد.

Agreement, Information Structure, and Differential Object Marking in Kalhori Kurdish

Languages employ two language tools to mark the objects which are case marking and agreement. The present study is intended to investigate agreement as an important aspect of DOM in Kalhori Kurdish. To this end, information structure as a functional approach was adopted as the theoretical basis of the study (Lambrecht, 1994, 2000; Dalrymple & Nikoleava, 2010, Nikoleava, 2001). This study is a descriptiveanalytical one in which the data were collected through interview, observation, and consultation with authentic library sources. The results indicated that in Kalhori Kurdish, object agreement is performed as a representation DOM with objects that have verbal prominence and their instance has already been mentioned in the discourse. This agreement is in terms of person and number which is done by a group of objective enclitics appeared on the verb. Another finding was that in Kalhori Kurdish, subject agreement is not sensitive to information structure. Furthermore, it was found that indirect objects can not trigger object agreement, even if they are topical. Finally, it is possible to delete topical objects and subjects or to postpose them to postverbal position, provided that they are topical.