ساختمان صرفی فعل فارسی در زمان‌های کامل

در کتاب های دستور زبان فارسی و مطالعات زبانی ساختمان فعل فارسی را در زمان‌های کامل مرکب از صفت مفعولی (یا اسم مفعول) بعلاوه فعل کمکی و یا فعل ربطی معرفی‌ می‌کنند که این نظر به دلایل متعدد غیرقابل پذیرش است. در این پژوهش با ذکر دلایل متعددِ زبانی به تجزیه و تحلیل ساختمان صرفی فعل فارسی در زمان‌های کامل ‌پرداخته‌ایم. در فارسی معاصر شناسه جزء لاینفک فعل است و نیز در زمان‌های کامل یک عنصر دستوری لازم است تا اطلاع نحوی نمود کامل را به فعل اضافه کند و همچنین می‌دانیم که در هر گروه فعلی لزوماً یک فعل باید باشد. بنابراین در پژوهش حاضر برای فعل ماضی نقلی ساختمان «ستاک گذشته + /e/ (تکواژ نمود کامل) + شناسه» و برای ماضی بعید ساختمان «ستاک گذشته + /e/ (تکواژ نمود کامل) + فعل کمکی بود + شناسه» را پیشنهاد می‌کنیم. در استدلال‌های زبانی و به‌ویژه در همپایگی واحدهای نحوی نوعی شباهت رفتاری بین فعل کامل و صفت دیده می‌شود که حکایت از نوعی تحول تاریخی در زبان فارسی دارد و براساس شواهد موجود ناچاریم الگوی بالا را اصلاح کنیم و لذا برای فعل در ماضی نقلی ساختمان «ستاک گذشته + /e/ (تکواژ نمود کامل) + تکواژ مشترک (شناسه و فعل کمکی «استن») را در نظر می‌گیریم.

Morphological Structure of Persian Verb in Perfect Tenses

In Persian grammar and linguistic studies books, the structure of the Persian verb in perfect tenses is introduced as the combination of ‘participle adjective’ + ‘auxiliary verb’ or ‘copula verb’, which is not plausible for different reasons. The present study analyzes the morphological structure of Persian perfect verbs based on different linguistic evidence. In contemporary Persian, the personal clitics (personal endings) are an indispensible part of the verb and in perfect tenses also one inflectional morpheme is required to represent the concept of perfect aspect and in addition every verb phrase is supposed to have one verb in itself. Therefore, the following morphological structures are introduced for present perfect and past perfect tenses respectively in this study: present perfect = ‘past stem of verb + /e/ (inflectional morpheme of perfect aspect) + personal clitics; past perfect = ‘past stem of verb + /e/ (inflectional morpheme of perfect aspect) + bud (past form of “to be”) + personal clitics. Based on some linguistic analyses, especially in coordinating the linguistic units, we came across with some similarities between perfect verbs and adjectives which demonstrate the historical development of the language. Based on the present evidence, the structure of verb in present perfect tense is modified in the way: present perfect = ‘past stem of verb + /e/ (inflectional morpheme of perfect aspect) + portmanteau morph (personal clitics and auxiliary verb “to be”).