ارزیابی نقش عناصر محیطی در پایداری سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان بردسکن)

در این پژوهش به منظور ارائه راهبرد و راهکارهای مناسب جهت ارزیابی نقش عناصر محیطی در پایداری سکونتگاه‌های روستایی در بخش مرکزی شهرستان بردسکن، نقاط قوت ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها به روش swot مورد بررسی قرار گرفت و راهبردهایی جهت بهبود و ارتقاء پایداری سکونتگاه‌های روستایی تدوین گردید. نتایج پژوهش نشان داد راهبردهای جهت پیوستگی پایداری سکونتگاه‌های روستایی شامل بهره‌برداری بهینه از منابع آب به عنوان اصلی‌ترین عامل تهدید پایداری سکونتگاه‌ها، کاشت محصولات کشاورزی با نیاز آبی پایین، برگزاری کارگاه‌های آموزشی و توجیهی در جهت افزایش آگاهی های عمومی روستاییان، جلوگیری از ورود پساب‌های صنعتی به سفره آب زیرزمینی، فرهنگ‌سازی از طریق گسترش ارتباطات و ایجاد تشکل‌ های بهره‌برداران محلی، حفظ و حراست از منابع استحصال آب‌های زیرزمینی، توسعه پوشش نهرها در سطح تمامی روستاهای بخش، تهیه و اجرای طرح‌های مطالعاتی ایمن سازی کامل کاریزهای بخش)؛ همچنین بهره‌برداری بهینه از منابع خاک ، تقویت بنیان‌های اقتصاد روستایی (با رویکرد گردشگری به عنوان گزینه جایگزین در چارچوب استفاده مناسب و حداکثری از شرایط موجود جهت گسترش طرح‌های گردشگری طبیعی منطقه)؛ رخدادها و مخاطرات طبیعی مانند خشکسالی‌ها شدید و پیاپی، پدیده سیلاب و زلزله، ناپایداری دامنه‌ها از مهم‌ترین مخاطرات طبیعی که در بخش مرکزی احتمال رخداد دارد که پایداری سکونتگاه‌های روستایی را تهدید می‌نماید. ناپایداری سکونتگاه‌های روستایی موجب بروز پیامدهای ناگواری از جمله رشد فزاینده مهاجرت، پدیده حاشیه نشینی، اسکان غیر رسمی و گسترش بی‌رویه مناطق شهری می‌گردد.