سنجش و ارزیابی معیارهای پایداری در کانون های اسکان عشایری (مطالعه موردی:کانون های اسکان عشایری در استان های فارس و اصفهان)

تفکر توسعه پایدار در جامعه عشایری کشور، حاصل چند دهه تلاش و کوشش محققان و اندیشمندان برای ساماندهی فضایی بهینه عشایر و بهره برداری مناسب از منابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن میان انسان و اجتماع و طبیعت است. در سال‌های اخیر به سبب ایجاد مشکلات و چالش‌های متعدد ایجاد شده برای مناطق عشایری باعث شده که توسعه مناطق روستایی و عشایری ( با رویکرد توسعه پایدار) مورد توجه قرار گیرد. این مقاله با هدف ارزیابی پایداری در کانون‌های اسکان عشایری تدوین شده است. نوع تحقیق به صورت کاربردی توسعه ای است و روش مطالعه، اسنادی، تحلیلی و پیمایشی است. جهت تکمیل اطلاعات موجود از پرسشنامه استفاده شده است. با توجه به جمعیت کانون‌های مورد مطالعه، حجم نمونه آماری براساس فرمول کوکران تعداد 372 نفر برآورد شده است. و برای سنجش ابعاد  پایداری، از آزمون  t. student و رگرسیون گام به گام با استفاده از نرم افزار spss و همچنین برای رتبه بندی کانون‌های اسکان از نظر شاخص‌های پایداری از مدل تاپسیس (topsis) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که براساس دیدگاه های نمونه، پایداری کانون‌های اسکان عشایری در شاخص‌های مورد نظر پایین‌تر از حد متوسط ارزیابی شده‌اند. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان می‌دهد که بعد اقتصادی با ضریب 0.645 بیشترین تاثیر را بر پایداری کانون‌های اسکان داشته است.  همچنین بر اساس نتایج حاصل شده از مدل تاپسیس (topsis) کانون‌های دشت بکان، با بالاترین امتیاز در شاخص‌های اقتصادی (0.735) و محیطی (0.590)  و کانون گُل افشان، با بالاترین  امتیاز (0.718) در شاخص‌های اجتماعی به عنوان برخوردارترین کانون و دشت لار با پایین‌ترین سطح برخورداری، در رتبه آخر قرار دارد.

Assessing Sustainability Nomadic Settlement Centers: Case Study: Fars and Isfahan Provinces

The thought of Sustainable development in our country's nomadic society results from the efforts researchers and scientists have made in order to organize better living atmosphere for nomads, make proper use of resources and create a balance between man, community and nature. In the recent years, various problems and challenges before nomadic regions have appealed the attentions toward nomadic and rural regions.  The current paper aims at assessing sustainability in nomadic settlement centers. Research type is applieddevelopmental and research method is documental, analytical and survey. To complete data set, questionnaires were used. Regarding the population of centers understudy, sample size was estimated through Cochran Formula as 372. To assess sustainability dimensions, T. student and stepwise regression were employed by the use of SPSS. Furthermore, to rank settlement centers from the viewpoint of sustainability indexes, TOPSIS model was used. Findings indicate that according to the model points of view, the sustainability of nomadic settlement centers is evaluated lower than average in the studied indexes. Multivariate regression results show that economical dimension with the coefficient of 0.645 has had the most influence on the sustainability of settlement centers. Also, according to results obtained from TOPSIS model, DashteBokan Center with the highest point in the economic (0.735)  and environmental (0.590) indexes and Golafshan Center with the highest point in the social (0.718) indexes are considered as the most enjoyable centers and DashteLar with the lowest point is recognized as the most deprived center.