تحلیل توزیع فضایی جمعیت در سلسله مراتب شهری استان گلستان (طی دوره زمانی 1365-1385)

ماهیت و آهنگ تحولات جمعیتی در سال‌های اخیر در کشور موجب گردیده که اولاً رشد جمعیت شهری در مقاطع مختلف زمانی ناهماهنگ و ثانیاً توزیع رشد آن در استان‌های مختلف نسبت به شرایط استانی ناموزون و روند رشد فزاینده و سریع گردد. مطالعه شبکه شهری در پویش شهرنشینی، به دلیل روشن کردن بسیاری از مسائل، از جمله علل و چگونگی جابجایی نیروی کار و سرمایه در بین شهرها، تمرکز شدید در یک منطقه و رکود جمعیت در مناطق دیگر از اهمیت بسزایی برخوردار است. در همین راستا تحقیق حاضر بر اساس رویکرد کمی تحلیلی و بر پایه اطلاعات کتابخانه ای و داده  های آماری، با استفاده از مدل‌های تحلیل فضایی رتبه اندازه زیپف، ضریب آنتروپی، ضریب تغییرات، شاخص‌های تمرکز و نخست شهری، توزیع لگاریتمی و الگوی پراکنش سکونتگاه های شهری به تحلیل شبکه شهری استان گلستان پرداخته است. جامعه آماری شامل کلیه شهرهای استان گلستان در سه دوره سرشماری از سال 1365 تا سال 1385 می باشد. یافته های پژوهش، بیانگر آن است که شاخص تمرکز و نخست شهری استان از سال 1375 به بعد همواره در حال افزایش بوده است. شاخص «rn » در استان گلستان نیز برابر با 75/1 می‌باشد که بیانگر الگوی پراکندگی تصادفی و متمایل به منظم است. نتایج این پژوهش نیز نشان می‌دهد که تنها با رعایت تعادل در توزیع امکانات و خدمات و همچنین ایجاد فرصت‌های یکسان برای تمام شهرهای استان می‌توان به توسعه پایدار و سلسله مراتب فضایی و شهری بهینه دست یافت.

Analyzing spatial distribution population in city hierarchies of golestan province (time period 19862006)

Inresnt years nature and rate of population changes in the cuntry have caused first inharmenious urban population growth at the various sectious of time and secandly inharmenious distaribution of its growth in different  provinces with notice to provincial conditions and increasing and rapid growth trand. To clarifying many preblems such as causes and quality of relocation labor force and capital between cities , population high concentration in one region and decline in orders, studing urban network in urbanazation reserches has a considerable importence. In this regard with a quantitative analytical opproach beased on statictical datas and library information this survey has analyzed urban network of golestan provinc Using spatial analysis such RankZipf, Entropy coefficient, Varation coefficient, urban concentration and Primate city index, logarithmic distaribution , the distaribution Pattern of  urban sethemamts indeues. Survey  population includes all citys of the province golestan in three nose count from 1365 1385 .Finding Reaserch are that urban concentration and Primate city index of the province have been increasing since 1375. RN index in the province golestan equals 1.75 which indicate random scattering with tendency to regulation pattarn. ResultS of the survey indicate that sustainable development and optimum urban and spatial hierarchy can be only attened by balanced  distaribution of facilities and services and creation of equal opportunities for all cities of province.