تحلیل وضعیت تاب آوری شهری نیشابور در برابر مخاطرات طبیعی

مقدمه: تاب آوری شهری به توانایی یک سیستم شهری در مقیاس زمانی و فضایی برای حفظ یا بازگشت سریع به عملکردهای مطلوب گذشته در برابر مخاطرات طبیعی، پایداری با تغییرات گفته می شود. امروزه بروز سوانح طبیعی و ایجاد خسارات و تلفات ناشی از این سوانح در نقاط مختلف جهان موجب گردیده تا ایمن تر نمودن شهرها و نقاط شهری، به یک چالش اصلی تبدیل شود.هدف: در پژوهش حاضر هدف اصلی ارزیابی تاب آوری شهر نیشابور در برابر مخاطرات و بلایای طبیعی می باشد.روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش از منظر هدف جزو تحقیقات شناختی و از جهت روش با رویکرد ارزیابی- تحلیل که برای گردآوری داده ها با رویکرد اسنادی- پیمایشی با بکارگیری ابزار پرسشنامه و بازدیدهای میدانی صورت پذیرفته است. حجم نمونه تحقیق به تعداد 30 نفر از متخصصین شهرسازی، برنامه ریزان شهری و متولیان مدیریت شهری در سطح استان و شهر نیشابور می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تی تست تک نمونه و ازمون فریدمن انجام گردیده است. مدل مفهومی این پژوهش متشکل از چهار مولفه اصلی تاب آوری شهری شامل مولفه کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی است که ذیل آنها 66 شاخص تعریف و مورد تحلیل قرار گرفت.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش شهر نیشابور در استان خراسان رضوی می باشد.یافته ها: نتایج نشان می دهد مولفه درآمد خانوارها برای برطرف کردن نیازهای اولیه آنها کافی است از بُعد اقتصادی دارای کمترین تاب آوری و مولفه آب، برق، گاز، اینترنت وتلفن بصورت مطلوب وجود دارد از بُعد اکولوژی- زیرساختی از بیشترین مطلوبیت برخوردار می باشد. همچنین وضعیت بُعد اقتصادی تاب آوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی ازمطلوبیت متوسط، بُعد اجتماعی؛ زیاد، بُعد اکولوژی و زیرساختی؛ زیاد، بُعد نهادی مدیریتی؛ نسبتا زیاد برخوردار می باشند.نتایج: در نهایت می توان بیان کرد که مطلوبیت تاب آوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی در شهر نیشابور با توجه به کلیه ابعاد و مولفه های وابسته نسبتا زیاد ارزیابی شده است. بنابراین این شهر در برابر مخاطرات طبیعی از تاب آوری و پایداری نسبتا زیادی برخوردار می باشد.

analysis of neishabour urban resilience against natural hazards

introduction: urban resilience is the ability of an urban system on a temporal and spatial scale to maintain orquickly return to past desirable practices against natural hazards, resilience to change.today, the occurrence ofnatural disasters and the damage caused by these accidents in different parts of the world has made making cities andurban areas safer a major challenge.research aim: in the present study, the resilience of neishabour city from the cities of khorasan razavi provinceagainst natural hazards and disasters has been investigated.methodology:this research is a cognitive research in terms of purpose and in terms of method with an evaluationanalysisapproach that has been done to collect data with a documentary-survey approach using questionnaire toolsand field visits.the sample size of the study was 30 urban planning specialists and trustees in the structure of urbanmanagement and people who had sufficient knowledge of the city of neishabour were identified and selected by thesnowball technique.data analysis was performed using one-sample t-test and friedman test. the conceptual model ofthis research consists of four main components of urban resilience, including physical, social, economic andmanagerial components, under which 66 indicators were defined and analyzed.studied areas: the geographical area of this research is neishabur city in razavi khorasan province.results: the results show that the income component of households is sufficient to meet their basic needs. theeconomic dimension has the least resilience and the components of water, electricity, gas, internet and telephone arein good condition. the ecological-infrastructural dimension is the most desirable. also the situation of the economicdimension of urban resilience in the face of natural hazards of moderate desirability, the social dimension; high,ecological and infrastructural dimension; ziad, institutional-managerial dimension; they are relatively abundant.conclusion: finally, it can be stated that the desirability of urban resilience against natural hazards in the city ofneishabour has been evaluated relatively high with regard to all dimensions and related components. therefore, thiscity has a relatively high resilience and stability against natural hazards.