تحلیل عوامل اثرگذار بر کارکردهای اجتماعی پارک‏های شهری (مورد مطالعه: پارک‏های جوان و مادر تنکابن)

مقدمه: پارک‏های شهری علاوه بر فراهم کردن امکان تماس بین شهروندان و طبیعت، موجب ارتقای تعاملات اجتماعی شده و حتی بر کارکردهای اجتماعی فضاهای عمومی پیرامون خود نیز اثرگذار هستند. عوامل اثرگذار بر کارکردهای اجتماعی پارک‏های شهری را می‏توان در دو دسته جای داد؛ ویژگی‏های درونی مانند وسعت و امکانات و عملکردهای موجود در پارک و جنبه بیرونی یعنی چگونگی ارتباط پارک با فضاهای عمومی پیرامونی. این مقاله دو پارک شهری تنکابن را که از نظر ویژگی‏های مذکور تفاوت آشکاری بین آنها دیده می‏شود، مورد بررسی قرار می‏دهد با این هدف که نشان دهد این خصوصیات متمایز، چگونه بر کارکرد اجتماعی آنها تاثیر می‏گذارند. روش شناسی تحقیق: این مطالعه از نوع توصیفی است و جمع‏آوری داده‏ها از طریق پیمایش و مشاهده میدانی انجام گرفته است. نمونه آماری شامل 400 نفر از کاربران پارک‏ها است و برای تحلیل داده‏های کمی، از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، آزمون‏های تی، همبستگی و رگرسیون استفاده‌ شده ‌است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، پارک های جوان و مادر شهر تنکابن است.یافته ها: بر اساس یافته‏ها، هر چه رابطه متقابل پارک‌ها با فعالیت‌ها فضاهای عمومی پیرامونی بالاتر باشد، میزان امنیت و سرزندگی آنها نیز بالاتر خواهد بود. میزان رضایت از دو پارک تقریباً یکسان است اما تاثیرگذاری رابطه متقابل پارک با فعالیت‏ها و فضاهای عمومی پیرامونی بر رضایت کاربران در پارک جوان و تاثیرگذاری کیفیت کالبدی و تسهیلات موجود در پارک مادر بر رضایت کاربران بالاتر ارزیابی شده است. نتایج: نتایج نشان می دهد اگرچه کارکردهای اجتماعی پارک‏های شهری تحت تاثیر عوامل و خصوصیات کالبدی مختلف است، اما پارک‏ها بخشی پیوسته از فضاهای عمومی و فعالیت‏های جاری در آن هستند و حتی اثربخشی عوامل و خصوصیات مذکور نیز بیشتر تحت تاثیر بافتار فضایی-اجتماعی ویژه‏ای است که هر پارک در درون آن کارکردهایش را ایفا می‏کند.

analysis of factors influencing the social functions of urban parks (case study: javan and madar parks in tonekabon)

introduction: in addition to enabling the relationship between city dwellers and nature, urban parksenhance social interactions, and even affect the social functions of adjacent public spaces. factorsaffecting the social functions of urban parks can be divided into two categories; internal features such asthe size, facilities and physical characteristics of the park; and external features, i.e. the park's relationshipwith the surrounding public spaces.research aim: this article examines the two tonekabon urban parks, which are markedly different interms of these characteristics, to explain how these distinctive features affect their social functioning.methodology: this is a descriptive study and data collection was done by survey and field observation.the statistical sample includes 400 park users, which are selected exclusively from the residents of thiscity, and kolmogorov-smirnov test, t-test, correlation and regression were used to analyze quantitativedata.studied areas: the geographical scope of this research is two parks of tunkabon city, javan and mader.results: according to the findings, the higher the relationship between parks and activities in thesurrounding public spaces, the higher their security and vitality. in the javan park, the effect of theinterrelationships of the parks with the surrounding activities and public spaces on user satisfaction, andin the madar park, the effect of physical quality and facilities on user satisfaction is higher.conclusion: although the social functions of urban parks are influenced by various physical factors andcharacteristics, but parks are integral part of public spaces and activities in it, and even the effectivenessof these factors and characteristics is more influenced by the specific spatial-social context in which thefunctions of the park are performed.