تحلیل محرک‌های پراکنده‌رویی شهری (مورد مطالعه: شهر اهواز)

مقدمه: پراکنده‌رویی شهری و تاثیرات زیست‌محیطی آن از اجزای مهم تحقیقات جهانی تغییر محیط‌زیست و مسئله اصلی توسعه پایدار است. برای درک و مدیریت تغییرات کاربری زمین و جهت‌دهی برنامه‌های توسعه شهر، بررسی محرک‌های پراکنده‌رویی شهری بسیار مهم است. هدف پژوهش: هدف پژوهش، تحلیل محرک‌های پراکنده‌رویی شهری در شهر اهواز می‌باشد. روش شناسی تحقیق: تحقیق حاضر ازنظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و ازنظر هدف، کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای- اسنادی و پیمایشی است. برای تکمیل پرسشنامه از نظرات 50 نفر از محققانی که در رابطه با شهر اهواز پژوهشی انجام داده‌اند و مدیران و کارشناسان مرتبط استفاده شده است. به منظور بررسی تاثیرگذاری ابعاد(محرک‌ها) از روش تحلیل عاملی مرتبه دوم در نرم‌افزار لیزرل استفاده شده است. 45 محرک شناسایی‌شده موثر بر پراکنده‌رویی شهری اهواز در 7 بعد شامل مدیریتی، قانونی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی-فضایی، محیطی، حمل‌ونقل دسته‌بندی شده‌اند. قلمروجغرافیایی پژوهش: اهواز مرکز استان خوزستان و بزرگ ترین شهر جنوب غربی کشور ایران است. جمعیت شهر اهواز مطابق آخرین سرشماری در سال 1395،788،184،1 اعلام شده است. یافته ها: نتایج حاکی از این است که بعد اقتصادی با ضریب 0.88 بالاترین تاثیر را دارد و بعد از آن به ترتیب ابعاد اجتماعی(0.87)، مدیریتی(0.76)، کالبدی- فضایی (0.72)، قانونی(0.71)، حمل‌ونقل (0.61) و محیطی (0.58) قرارگرفته‌اند نتایج: محرک های گسترش شهری در ابعاد مختلف رشد شهر اهواز را تحت تاثیر قرار داده ند. شناسایی و تحلیل عوامل در درک الگوی رشد شهری در گذشته و راهبردهای توسعه شهری در آینده بسیار اثرگذار خواهد بود.

analysis of drivers of urban sprawl (case study: ahvaz city)

introduction:urban sprawl and its environmental impacts are important components of global environmental change research and are a key issue for sustainable development. to understand and manage land use change and to direct urban development plans, it is important to examine the drivers of urban sprawl. the purpose of the research is analysis of drivers of urban sprawl in ahvaz city. this research is descriptive-analytic and in terms of objective, applied analytic. the method of data collection is library-documentary and survey. to complete the questionnaire, the opinions of 50 researchers who have conducted research in relation to the city of ahvaz and related managers and experts have been used. in order to investigate the effect of dimensions (drivers), the second order confirmatory factor analysis was used in lisrel software. the 45 identified driver affecting the urban sprawl of ahvaz are classified into 7 dimensions including management, legal, social, economic, physical-spatial, environmental, and transportation. the results show that the economic dimension with a coefficient of 0.88 has the highest impact, followed by social (0.87), management (0.76), physical-spatial (0.72), legal (0.71), transportation (0.61) and environmental dimensions, respectively. (0.58) are located.urban sprawl and its environmental impacts are important components of global environmental change research and are a key issue for sustainable development. to understand and manage land use change and to direct urban development plans, it is important to examine the drivers of urban sprawl. the purpose of the research is analysis of drivers of urban sprawl in ahvaz city. this research is descriptive-analytic and in terms of objective, applied analytic. the method of data collection is library-documentary and survey. to complete the questionnaire, the opinions of 50 researchers who have conducted research in relation to the city of ahvaz and related managers and experts have been used. in order to investigate the effect of dimensions (drivers), the second order confirmatory factor analysis was used in lisrel software. the 45 identified driver affecting the urban sprawl of ahvaz are classified into 7 dimensions including management, legal, social, economic, physical-spatial, environmental, and transportation. the results show that the economic dimension with a coefficient of 0.88 has the highest impact, followed by social (0.87), management (0.76), physical-spatial (0.72), legal (0.71), transportation (0.61) and environmental dimensions, respectively. (0.58) are located.conclusion: drivers of urban sprawl in different dimensions have affected the growth of ahvaz city. identifying andanalyzing factors will be very effective in understanding the pattern of urban growth in the past and future urban development strategies.