ارزیابی شاخص‌های عینی کیفیت زندگی در روستاهای هدف گردشگری تاریخی- فرهنگی شهرستان مرودشت

هدف نهایی بسیاری از پروژه‌ها و برنامه‌های صورت پذیرفته در مناطق روستایی، بهبود کیفیت زندگی ساکنان است. با توجه به محدودیت منابع، سیاست‌گذاران باید کارآترین راه را برای توزیع منابع کمیاب در مسیر نیازها و اولویت‌های مردم قرار دهند. این امر می‌تواند با استفاده از نتایج حاصل از تحقیقات مرتبط به عنوان ورودی فرایند تصمیم‌گیری حاصل گردد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع اکتشافی است و با روش توصیفی- تطبیقی انجام شده است. جامعة آماری را تمامی سرپرستان خانوار ساکن در روستاهای هدف گردشگری تاریخی- فرهنگی (بالای 30 خانوار) شهرستان مرودشت تشکیل دادند (2269 سرپرست خانوار). حجم نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران تعداد 170 نفر تعیین شد. از سویی برای مقایسه 170 نفر از سرپرستان خانوار روستاهای غیرهدف گردشگری به‌عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. رتبه‌بندی شاخص-ها با توجه به مدل موریس (ضریب d.i) و میزان پراکندگی شاخص‌های مورد مطالعه با استفاده از ضریب تغییرات (c.v.) صورت پذیرفت. نتایج حاصل از d.i نشان داد کیفیت زندگی عینی روستاهای هدف گردشگری با ضریب (0.49) در وضعیت نسبتاً مناسب و روستاهای غیرهدف گردشگری با ضریب (0.39) در وضعیت نامناسب قرار دارند. مقایسه‌ی (c.v.) نشان داد گردشگری موجب افزایش کیفیت زندگی ساکنان شده است به گونه‌ای که بیشترین اثر را در شاخص‌های کالبدی، معیشت محلی و پایداری محیط و بعد زیست محیطی داشته است.نتایج: مطابق با نتایج، فعالیتهای گردشگری تاثیر اندکی بر داراییهای ساکنان روستاهای هدف گردشگری داشته است. لذا گسترش بازارچه های محلی،تقویت همکاری منابع مالی، احیای کارگاههای صنایع، دستی و افزایش برگزاری نمایشگاهها و رویدادهای فرهنگی جهت بهره گیری از مزیتهای گردشگری پیشنهاد میشود

investigating objective quality of life in the historical-cultural tourism target villages in marvdasht county

the ultimate goal of many projects and programs implemented in rural areas is to improve the residents’ quality of life. due to resource limitations, policymakers should provide the most efficient route to distribute scarce resources on the path to people’s needs and priorities. this can be achieved applying the results of related research as the input of the decision process. the present study is applied in terms of purpose and is an exploratory one which has been carried out using descriptive-comparative method. the statistical population consisted of all household heads residing in the historical-cultural tourism target villages (over 30 households) in marvdasht county (2269 household heads). the sample size was determined 170 ones based on cochran’s formula and a simple random sampling method was applied. additionally, in order to compare, 170 household heads were selected in non-target tourist villages as a control group. the ranking of the indicators was conducted according to the morris model (d.i. coefficient) and the degree of dispersion of the studied indicators was determined using the coefficient of variation (c.v.). the results of d.i. showed that the objective quality of life of tourism target villages with a coefficient of (0.49) is in a relatively suitable condition and non-targeted tourism villages with a coefficient of (0.39) are in an unfavorable condition. comparison of (c.v.) revealed that tourism has increased the residents’ quality of life in such a way that it has the greatest impact on the indicators of physical, local livelihood and environmental sustainabilit; and environmental dimension