تحلیل عوامل زمینه‌ساز کارآمدی در مدیریت زمین شهری بر پایه الگوی حکمروایی یکپارچه زمین شهری بازیگران (مطالعه موردی: شهر گرگان)

مقدمه: مدیریت زمین شهری با پیچیدگی‌ها و موانع بسیار دشوار و بازیگران و ذی نفعان متعدد، نیازمند بررسی یکپارچه و کل نگر است. لذا برای شناخت آن رویکردهای نوینی همچون، حکمروایی زمین که چارچوب اندیشه ای و بسترساز مدیریت پایدار محلی می باشد،ارائه شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر به آسیب شناسی وضعیت سیاست گذاری و مدیریت زمین شهری در ایران با تاکید بر بازیگران و ذی نفعان در چهارچوب مولفه های الگوی پیشنهادی حکمروایی یکپارچه زمین شهری و ارائه الگوی مطلوب در جهت کارآمدی آن پرداخته است. روش شناسی تحقیق: تحقیق حاضر بر مبنای روش کمی - پیمایشی و کیفی و بر اساس هدف از نوع مطالعات کاربردی می باشد. جامعه آماری نیز تمامی نهادهای متولی حوزه زمین شهری و مراجعه کنندگان به آنها در سطح ملی، منطقه ای و محلی می باشد. جهت تحلیل داده ها از مدل اسپیرمن، رگرسیون خطی چندمتغیره و تحلیل مسیر در محیط نرم افزار آموس استفاده گردید. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، در سه سطح فضایی (محیط توانمندکننده یا سیستم، نهادی و فردی)می باشد. یافته ها: بررسی کمّی نشان داد که متغیر وابسته با مولفه های متغیر مستقل دارای 717a همبستگی است. براساس مقدار محاسبه شده برایf ترکیب خطی متغیرهای مستقل به شیوه معنی داری قادر به تبیین تغییرات متغیر وابسته است. هماهنگی و اجماع گرایی با 0.492 و تمرکززدایی با ضریب 0.325 دارای بیشترین و کمترین مجموع تاثیر مستقیم و غیرمستقیم بر متغیر وابسته می باشند. یافته های تحقیق نشان می دهد که ارتباط معناداری بین مولفه های حکمروایی یکپارچه زمین شهری با کارآمدی مدیریت بازیگران آن وجود دارد. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد سیاست های زمین شهری در ایران نتوانسته به رغم چندین دهه تجربه به اموری همچون شناخت ظرفیت های محلی و منطقه ای و مشارکت آنها بپردازد. علاوه بر آن، کاستی در تعریف چشم انداز مشترک و مورد اجماع تمام بازیگران، وجود چندپارچگی فقدان نگرش یکپارچهه توافق گرا، غلبه منفعتی قدرت برخی بازیگران ذی نفوذ، وجود ساختارهای متمرکز تصمیم گیری و اجرایی و در نهایت فراهم نشدن بسترهای مناسب بهرای حکمروایی یکپارچه زمین از دلایل اصلی ناکارآمدی سیاست های زمین شهری در ایران از منظر الگوی حکمروایی یکپارچه زمین شهری بازیگران هستند.

analyzing the factors that underlie the efficiency of urban land management based on the integrated governance model of urban land of actors (case study: iran and gorgan city)

urban land management, with its many complexities and obstacles, and its many actors and stakeholders, needs to be integrated and holistic. therefore, new approaches have been introduced to recognize it, such as land governance, which is the framework of ideas and the bedrock of sustainable local management. accordingly, in this study, using quantitative-survey and qualitative methods at three spatial levels (empowering environment or system, institutional and individual) to the pathology of urban policy-making and urban land management in iran with emphasis on actors and stakeholders within the components. spierman’s model, multivariate linear regression, and path analysis were analyzed in the amos software environment for data analysis. the results showed that there is a significant relationship between the components of integrated urban land governance and its management efficiency and urban policies in iran, despite decades of experience, have failed to address issues such as recognizing local and regional capacities and their participation. in addition, there are shortcomings in defining the common and consensual perspective of all actors, the existence of multipartyism, the lack of a unified consensual attitude, the negative dominance of the power of some influential actors, the existence of centralized decision-making and executive structures, and the lack of a platform for integrated land governance. the main reason for the inefficiency of urban policies in iran from the perspective of the integrated model of urban governance of actors.