تحلیلی بر وضعیت منابع درآمدی شهردای ها با تاکید بر درآمدهای پایدار (مطالعه موردی: شهر قم)

فقدان نگرش جامع به منابع درآمدی شهرداری ها در قالب نظام کلان اقتصادی کشور، تغییرات و مداخلات موردی، اجرا سیاست خوداتکایی و خودکفائی شهرداری ها، بخش درآمدی شهرداری ها را در وضعیت ناپایداری قرار داده است، به نحوی که ادامه این وضعیت آثار و تبعات نامطلوب و هزینه های اجتماعی، فرهنگی و زیرساختی را برای شهر و مدیریت شهری به دنبال خواهد داشت.بررسی و تجزیه و تحلیل درآمدهای کلان شهرها می تواند الگوی مناسبی برای اصلاح و تدوین ساختار درآمدی شهرداری هامورد استفاده قرار گیرد. در همین رابطه این پژوهش با هدف مطالعه و شناخت منابع مالی و درآمدی شهرداری قم طی سال های 1386 تا 1392 انجام شده است. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی است. گردآوری اطلاعات هم به صورت کتابخانه ای و هم میدانی و مصاحبه با رئیس گروه مطالعات درآمد شهرداری قم صورت گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در طی این سالها نسبت کل هزینه ها به درآمدها همواره کمتر از یک بوده و میانگین این نسبت هادر طی این سالها 84 / 0 بوده است و درآمدها همواره بیشتر از هزینه ها بوده است. از طرفی با توجه به دسته بندی منابع درآمدی پایدار و ناپایدار در شهرداری قم طی سال 91 - 92 مجموع درآمدهای پایدار و ناپایدار به ترتیب چیزی در حدود 20 و 80 درصد بوده است و بیانگر این است که درآمدهای شهرداری قم در طی سالیان اخیر به شدت ناپایدار بوده است. عمده ترین منبعدرآمدی شهرداری قم درآمدهای حاصل از فروش اموال در حدود 37 درصد از کل درآمدها بوده است. این منبع درآمدی که درواقع جزو منابع ملی و ثروت شهروندان محسوب می شود می تواند با اجاره داری یا اجرای طرح های سرمایه گذاری به درآمدهای پایدار برای شهرداری بدل شوند. با توجه به نقش گردشگری مذهبی شهر قم پیشنهاد می شود که شهرداری قم با مشارکت بخش خصوصی بر اجرای طرح های درآمدزای تجاری و تفریحی در شهر قم مبادرت کند. از طرفی توریسم درمانی باوجود ارزانی خدماتارائه شده به بیماران و اسکان طولانی مدت توریست ها در استان به منظور تکمیل دوره درمان خود، می تواند درآمد قابل توجهی عاید اقتصاد شهری و شهرداری کند.

analysis of municipalitys revenue sources, with an emphasis on sustaianable revenues (case study: qom city)

introduction the lack of a comprehensive approach to revenue sources of municipalities in the framework of the macroeconomic system, changes and interventions, enactment of self-reliance and self-sufficiency policy for municipalities has made financial sector of municipalities in unsustainable situation. continuation of this situation could have undesirable consequences and social, cultural and infrastructure costs in cities and urban management. investigating and analyzing metropolitan revenues can be used as a model for improving and reforming financial structure of the municipalities. in this regard, this study was conducted with the aim of studying and identifying the financial sources of qom municipality during 2007-2013. methodology the type of research was applicable and its method was descriptive-analytic. data collection was conducted in the form of documentary and field study by interviewing with head of income studies in qom municipality. the findings of the survey analyzed by excel and sustainable and unsustainable sources of qom municipality have been identified.results and discussion however, in recent years collected incomes are more than costs and the municipality is not faced with a shortage of income, but it should be noted that during this period the municipality is strongly dependent on unsustainable revenues. by reviewing collected incomes for 2012-2013 it can be seen that sale of the municipality properties with an average of 36.93 percent, duties on construction permits with 22.06 percent, duties on excess density with 8.62 percent and assets that randomly belong to the municipality which involving constructional crimes and offenses with 6.36 percent are the revenue codes that the most unsustainable revenues as well as the most collected incomes of qom municipality are acquired from these codes.