بررسی شایستگی مراتع شرق استان گلستان به منظور طبیعت‌گردی (مطالعه موردی مناطق تیل آباد و خوش ییلاق در شهرستان آزاد شهر، استان گلستان)

طبیعت گردی سفری طبیعت محور با رویکرد حفاظت از محیط زیست در جهت لذت بردن از طبیعت و یکی از استفاده های جانبی مراتع نیز می باشد. از نتایج جانبی این کاربری، آشنایی با فرهنگ مردم محلی و بهره برداران بومی همچنین کمک به این جامعه در جهت افزایش درآمد و فرصت های شغلی آن، بدون کمترین آثار مخرب بر محیط طبیعی است. لذا هدف از این مطالعه بررسی شایستگی مراتع شرق استان گلستان به منظور طبیعت گردی با استفاده از روش فائو (fao) و روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) می باشد. بدین منظور با استفاده از روش فائو و در نظر گرفتن عوامل موثر و محدودکننده اکولوژیکی و محیطی، روی هم گذاری نقشه ها در محیط gis انجام گرفت و قابلیت های منطقه جهت کاربری طبیعت گردی مشخص شد. همچنین با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مناسب ترین معیارها و گزینه های توسعه طبیعت گردی با استفاده از نظرات کارشناسان بومی و محلی منطقه تعیین گردید. وزن دهی به معیارها با توجه به نوع کاربری در محیط نرم افزار expert choice انجام گرفت. نتایج بررسی شایستگی طبیعت گردی منطقه بر اساس روش فائو نشان داد که 09/0 درصد در طبقه شایستگی زیاد، 03/1 درصد در طبقه با شایستگی متوسط و 88/98 درصد در طبقه غیرشایسته قرار گرفته است. بر این اساس از بین عامل های محیطی و اکولوژیکی فاکتور ارتفاع و از بین پارامترهای زیر ساختار فاکتور دسترسی به مراکز خدماتیرفاهی از عوامل افزایش دهنده شایستگی و فاکتورهای پوشش گیاهی، آب و هوا و دسترسی به منابع آب از عوامل محدودکننده منطقه جهت طبیعت گردی بودند. نتایج مطالعات بر اساس مدل ahp نیز نشان داد که از بین معیارهای تعیین شده، جاذبه طبیعی و فرهنگی، فاصله تا منابع آب و فاصله تا مراکز خدماتیرفاهی بیشترین وزن و عامل محیطی خاک کمترین وزن را به خود اختصاص دادند.