تغییرات در ترکیب شیمیایی و ارزش غذایی چهار گونه بوته‌ای شورپسند در سه مرحله رشد فنولوژیکی (مطالعه موردی: مراتع حاشیه کویر میقان اراک)

شوره زارهای مرطوب و اراضی حاشیه کویرهای ایران هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی نقش مهمی در تامین علوفه دام ایفا می نمایند. در تحقیق حاضر کیفیت علوفه چهار گونه شورپسند (هالوفیت) و مقاوم به شوری شامل atriplex verrucifera , , halocnemum strobilaceum , haloxylon persicumو , nitraria schoberi در مراتع شورروی حاشیه کویر میقان اراک (استان مرکزی) در سه مرحله فنولوژیکی رشد رویشی، گلدهی و رسیدن بذر مورد بررسی قرار گرفت. شاخص های کیفیت علوفه شامل ماده خشک(dm) ، پروتئین خام (cp) ، دیواره سلولی منهای همی سلولز(adf) و دیواره سلولی(ndf) فسفر (p)، ماده خشک قابل هضم(dmd) ، خاکستر خام (ash)، مصرف ماده خشک (dmi) و ارزش نسبی علوفه (rfv) با روشهای استاندارد اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده نشان داد که اثر شاخص های کیفیت علوفه بین چهار گونه و نیز مراحل رشد فنولوژیکی اختلاف معنی داری از نظر آماری در سطح %1 دارند. ضمناً بر طبق آزمون مقایسه میانگین دانکن اثر متقابل گونه گیاهی و مرحله رشد نیز بر روی تمامی این شاخص ها به لحاظ آماری معنی دار بود. در اکثر گونه ها با پیشرفت مرحله فنولوژیکی، از میزان پروتئین خام کاسته و بر میزان adf و ndfافزوده شد. گونه قره داغ دارای بیشترین میزان پروتئین خام در مرحله رویشی (42/32 درصد) و تاغ دارای کمترین پروتئین در مرحله بذردهی (06/11 درصد) بوده است. بیشترین ارزش نسبی علوفه در گونه قره داغ (77/529) و کمترین آن در مقایسه با بقیه گونه ها، در گونه آتریپلکس (4/217) محاسبه شده است. در مجموع، با وجود کیفیت علوفه نسبتاً مناسب این گونه ها، استفاده از مکمل های غذایی و عناصری مانند فسفر برای دام در این منطقه ضروری به نظر می رسد.