بررسی اثر شدت‌های مختلف چرایی بر ویژگی‌های ساختاری لکه‌های گیاهی در مراتع اینچه برون، استان گلستان

گیاهان به ویژه در اکوسیستم های مرتعی خشک به صورت لکه های گیاهی پراکنده هستند. لکه های گیاهی پویا بوده و متاثر از چند فاکتور از قبیل آشفتگی های محیطی و فراهم بودن منابع یا مواد غذایی است. در مراتع خشک و نیمه خشک، چرای دام، یکی از مهم ترین عوامل ایجاد آشفتگی است. این مطالعه باهدف اثرگذاری چرای دام بر لکه های گیاهی است. بدین منظور پارامترهای لکه های گیاهی (شامل طول، عرض، ارتفاع، سطح و فاصله بین لکه های گیاهی) در تیمارهای مختلف شدت های چرایی (بدون چرا، متوسط و سنگین) مقایسه شده است. برای انجام این تحقیق در شدت های مختلف چرایی، تعداد 3 ترانسکت 50 متری در امتداد یکدیگر و در سه جهت مختلف جغرافیایی در منطقه معرف به صورت تصادفی سیستماتیک مستقر گردید. پارامترهای موردنظر در طول هر ترانسکت ثبت شدند. برای مقایسه آماری میانگین پارامترهای اندازه گیری شده از آزمون مقایسه ی میانگین دانکن استفاده شد. نتایج به دست آمده حاکی از اثرگذاری شدت چرا بر ارتفاع لکه های گیاهی است (0.05>p ). کمترین ارتفاع لکه های گیاهی در شدت چرایی سنگین و بیشترین ارتفاع لکه های گیاهی در منطقه قرق است. سطح لکه های گیاهی بین منطقه قرق با منطقه با شدت چرایی سنگین متفاوت است ( p> 0.05). سایر پارامترهای مربوط به ابعاد لکه های گیاهی در همه ی تیمارها به جزء ترانسکت واقع در جهت جنوبی ازنظر آماری اختلافی نداشتند ( p>0.05 ).

Investigating effects of grazing intensities on structural attributes of plant patches in Inchebroun Rangelands, Golestan Province

Plants form different patches in arid ecosystems. The plant patches are dynamic and affected by environmental disturbances and nutrients status. Livestock grazing has been identified as one of the most important disturbance factor in arid and semi arid rangelands. This study aimed to investigate the effects of livestock grazing on plant patch attributes. Plant patch's attributes (including length, width, height, area and distance between patches) were compared in range sites with various grazing histories (none grazed, slightly grazed and severely grazed). Three transects with 50 meters length at 3 different slope aspecst were established using a systematic random approach in each site. Duncan test was used to compare the mean values of patch attributes. According to the results, grazing intensity had significant effect on plant patches height (Plt;0.05). The highest plant patch height was observed in none grazed site and the height of plant patch types were decreased in severely grazed site. The patch area sizes were different between severely grazed and nongrazed sites significantly (Plt;0.05). All other measured patch attributes did not have significant difference in various sites (Pgt;0.05) except at southern transects.