مقایسه شاخص های تنوع گونه ای با استفاده از پلات های چندمقیاسی (مطالعه موردی: مرتع کرسنک شهرکرد)

تنوع گونه ای بخش عمده ای از تنوع زیستی و یکی از مهمترین پارامترهای نشان دهنده تغییرات در اکوسیستم هاست. اندازه‌گیری تنوع گونه ای برای حفاظت، ارزیابی و پایش پوشش گیاهی و اتخاذ راهکارهای مناسب مدیریتی ضروری است. تاکنون برای اندازه گیری و ارزیابی تنوع گونه ای از روش های ساده با ترانسکت و با پلات تک مقیاسی و روش های آشیانه ای با پلات چندمقیاسی استفاده شده است. در این مطالعه برای اندازه گیری و مقایسه شاخص های تنوع گونه ای، جدیدترین نسخه پلات ویتاکر تعدیل‌شده، نسخه ویتاکر تعدیل‌شده فشرده و پلاتc ، اولین بار در ایران استفاده شدند. مرتع کرسنک شهرکرد با دو شدت چرای سبک و متوسط و دو جهت دامنه غربی و شرقی در چهار تیمار سبک-شرقی، سبک-غربی، سنگین-شرقی و سنگین-غربی انتخاب شد. در هر تیمار، هر سه پلات با سه تکرار، به‌صورت تصادفی-سیستماتیک مستقر شدند. پس از جمع-آوری داده های پوشش، در هر جهت؛ شاخص های تنوع (شانون-وینر و سیمپسون)، غنا (منهینیک و مارگالف) و یکنواختی (هیل) با استفاده از نرم‌افزار past محاسبه شد. مقایسه تنوع گونه ای با استفاده از تجزیه واریانس یکطرفه انجام شد. نتایج نشان داد بین مقادیر شاخص‌های تنوع، غنا و یکنواختی در هر سه پلات تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0p > ). به‌طور کلی با توجه به عدم تفاوت معنی دار هر سه پلات در برآورد شاخص های تنوع گونه ای؛ می توان گفت توانایی پلات ها در برآورد شاخص ها تقریباً یکسان است. علاوه بر این، ارزش عددی شاخص ها در برخی موارد نمی تواند معیار قانع‌کننده ای برای تعیین پلات مناسب باشد. برای دستیابی به پلات چندمقیاسی مناسب، تحقیقات آینده می‌توانند کارآیی پلات ها را از نظر دقت، صحت و زمان نمونه‌برداری مورد مطالعه قرار دهند.